Elektromanyetik Fırlatıcı Projesi
Bu çalısmada, Elektromanyetik Fırlatıcılar konusu ele alınmaktadır. Elektromanyetik fırlatıcıların günümüze kadar geçirmis oldugu evrelere kısaca göz atılmakta, elektromanyetik fırlatıcıların temel çalısma ilkeleri, çesitleri, kullanım alanları anlatılmaktadır. Çalısmamızda, herhangi bir mekanik itici kullanılmadan sargının olusturdugu manyetik alanın etkisiyle elektromanyetik fırlatıcıyla cismin fırlatılması gerçeklestirilmistir. Bu amaçla bir kumanda devresi, ivmelendirici sargılar ve bu sargıları besleyen güç katı tasarlanmıs ve cismin yatay (dogrusal) olarak fırlatılması saglanmıstır. Bir elektromanyetik fırlatıcı tasarlanırken göz önünde bulundurulması gereken hususlar incelenmis, hem teorik hem de pratik olarak izlenmesi gereken yollar belirtilmistir. Diger taraftan pratikte gerçeklestirdigimiz fırlatıcının daha yüksek verimli nasıl çalısacagı bu çalısmada yine anlatılmıstır. Elektromanyetik fırlatıcı çesitlerinden Hibrit (Karma: sargılı ve raylı) fırlatıcı ve Sargılı fırlatıcı deneysel olarak gerçeklestirilmistir.
Elektromanyetik Fırlatıcılar Kuramı
Elektromanyetik fırlatıcıların çalısmasının temel ilkesi, elektromanyetik teoriye dayanır. Gerçeklestirilmek istenen durum, degisen ya da hareket eden güçlü bir elektromanyetik alan yaratarak, hareket ettirilecek ya da fırlatılacak nesnenin bu elektromanyetik alanı takip etmesini saglamaktır.
Kuramsal olarak elektromanyetik alanın hareket etme hızında bir sınır olmadıgı için, itici kuvvetin hızına ulasması beklenen durumda, hızlandırılan nesne için de bir hız limiti yoktur. Bu tip uygulamaları bu denli ilginç kılan özellik de gelismeye açık olmasıdır.
Elektromanyetik Fırlatıcıların Çesitleri
• Raylı elektromanyetik fırlatıcılar • Sargılı elektromanyetik fırlatıcılar • Karma elektromanyetik fırlatıcılar • Dogrusal hareketli fırlatıcılar
Elektromanyetik Fırlatıcıların Kullanım Alanları: Son yıllarda özellikle ABD’de, elektromanyetik fırlatıcı bilimi ve teknolojisi yeni bir ilerlemenin esigindedir. Bu ilerleme yüksek ve çok yüksek hızlı elektromanyetik fırlatıcılardaki yeni gelismelere paralel olarak, gelismis elektromanyetik silah sistemleri için önemli bir adım olmustur.
Elektromanyetik fırlatıcıların kullanıldıgı elektromanyetik silah sistemleri, uçak gemilerinden uçakların kaldırılması (fırlatılması), güdümlü silah sistemlerine karsı koruma saglanması, mermilerin olaganüstü menzillerde fırlatılması, askeri araçlara uygulanabilen elektromanyetik zırh koruma sistemlerin gelistirilmesi, denizaltı ve gemilerden torpido fırlatılması, zırh delme yolu ile zırhlı sistemlerin bozguna ugratılması vb. birçok uygulama alanına sahiptir.
Projenin pdf dosyası web.firat.edu.tr/ffmu/20-1/12_%20akyazi.pdf alternatif link elektro-manyetik-firlatici-projesi.rar
Hazırlayanlar: Ömür AKYAZI ve Adem Sefa AKPINAR |