Türkmenler Hakkında Bilgi

Oğuz Türkleri’nden bir boy ve bu boydan olan kimselere verilen ad. İlk olarak 10. yüzyılda kullanılmaya başlanan Türkmen sözcüğünün, anlamı ve ortaya çıkışı konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. İslâm kaynaklarına göre, Müslüman olan Oğuzlar, Müslüman olmayan Oğuzlara Türkmen adını vermişlerdir.

Türkmenistan, Türkiye, İran, Suriye, Irak, Afganistan, Özbekistan, Tacikistan, Karakalpakistan ve Kuzey Kafkasya’da yaşamakta olan Türkmenler Sünnî Müslüman’dır. Türkmen Türkleri bu gün de eski Türkmen âdet ve geleneklerini büyük ölçüde sürdürmektedirler.

Türkmenistan’daki Türk varlığı 5. yüzyılda Hunların bölgeye girmesiyle başlar. Türkmenistan, Arap, Moğol ve İran işgallerine uğramış olmasına karşın, Azerbaycan ve Anadolu’daki Türk egemenliğine her zaman kaynaklık etmiştir.

İlk kez VIII. yy da bir Sogut mektubunda geçen, X. yy dan itibaren genel bir adlandırma olarak yerleşik hayata geçmiş Türkler için, ağırlıklı olarak da Müslüman Oğuz boyları için kullanılmaya başlanılan Türkmen adı bugün dar manada Türkmenistan Cumhuriyeti'nde yaşayan Türkmenler ile Irak, İran, Suriye ve Anadolu'daki Türkmen boylarına mensup olanlar için kullanılmaktadır. Türkmenler, İslâmiyet'i kabul etmiş Oğuz boylarıdır. Türkmenler (Oğuzlar) 24 boydan oluşur. Başta Türkmenistan, Türkiye ve Azerbaycan olmak üzere Afganistan, Balkanlar, Rusya, Irak, Suriye ve İran'da yaşamaktadırlar. Türkiye, Balkanlar, Irak ve Suriye'de yaşayan Türkmenler de, Türk olarak adlandırılır. Azerbaycan ve İran'dakiler ise Azeri Türkleri adını almışlardır. Anadolu Türklüğü'nün belkemiğini, Türkmenler oluşturur ve bağları oldukça güçlüdür. Hazar Denizi'nin ötesinde yaşayan Türkmenlere "Yaka Türkmenleri", Anadolu'da yerleşik Türkmenlere ise "Anadolu Türkmenleri" denir.

Türkmen adı, Türk men “ben Türküm”, Türk men “Türk insanı”, Tyurkman, Tyurkban > Türkmen “Türkler'in yurdu”, Türk iman > Türkmen “İmanlı Türk”, Tirkeman > Türkmen “ok atıcı halk”, Türkmen “Türklerin esası, hakiki Türk”, Türk-manend > Türkmen “Türk'e benzer” gibi değişik anlamlarında açıklanmıştır

"Türkmen" kelimesi, bazı müelliflere göre imanlı Türk anlamına gelir. İranlılar, Müslüman Oğuzları şamancı olanlardan ayırmak için "Türkî-i iman" (inanmış Türk) demekteydi. Başka kaynaklarda ise Türklerin şaman geleneklerinden kopup islamiyete geçmelerinden sonra araplar tarafından Terk-i iman (imanını terketmiş) yani eski şaman inançlarını terketmelerinden dolayı bu ismin verildiği söylenir. [ Kaynak: Dr. Hikmet Kıvılcımlı]. Bu da süreç içinde Türkman ve nihâyet Türkmen'e çevrilmiştir. Oğuzlar'a "Türkmen" veya "Turcoman" denir.Son zamanlarda Türkmen teriminin, Müslüman Türk demektir.Fransız Türkolog Jean Deny görüşüne göre ise “men” kuvvet ekidir ve Türkmen “Türkler'in de Türk'ü',soyca Türk ya da soyu Türk ve öz be öz Türk” anlamına gelmektedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Modern Türkmenlerin tamamı, Orta Asya'nın büyük bir kesimini içine alan Batı Türkistan yöresindeki Oğuzların soyundan gelmektedirler. Oğuz kabileleri 7. yüzyılda Altay Dağları'ndan Sibirya stepleri üzerinden batıya hareket etmişler ve Güney Rusya ve İdil içlerine kadar girmişlerdir.