Niğde İli Altunhisar İlçesi Sosyal Kültürel ve Ekonomik Yapısı

SOSYAL DURUM

İlçemiz genelinde kullanılmakta olan konutların yapı tarzı taş duvar ve yığma binalardan oluşmaktadır. Son yıllarda inşa edilen binaların betonarme türü  binalar olduğu görülmektedir. Kışların soğuk ve sert geçmesi nedeni ile taş duvarlar arasına harç yerine çamur kullanılması belirgin yapı özelliklerindendir. 
            
İlçe merkezinde inşa edilmiş olan yapılar; kasaba ve köylerdeki yapılara nazaran insan yaşamına daha elverişli ve daha kullanışlıdır. Kasabalarımızdaki yapı tarzı da İlçe merkezine benzer durumdadır. Köylerimizde inşa edilen yapılar ise binanın oturumu olarak daha küçük inşa edilmekte, belirgin bir özellikleri ise  binaların bitişiğine   küçük ve büyük baş hayvan barınakları  yapılmaktadır.    Köylerimizde inşa edilen yapılarda çoğunlukla taş kullanılmakta olup, harç yerine çamur kullanılmaktadır. Bu yapı tarzı eskiden beri süre gelen bir uygulama olup, kış aylarının sert geçtiğinin bir göstergesidir. Ayrıca yöre insanının ekonomik durumunun elverişsiz olması, inşa edilen yapılarda kendini göstermektedir. 
            
Altunhisar merkezi ve bağlı Köy ve kasabaları Hasan Dağı ve Melendiz Dağının güney eteklerinde kurulmuştur. 

İlçemizin tamamında halk Türkçe konuşmaktadır. İlçe merkezi ile Köy ve kasabalarda konuşulan dilde yöre ve şive farklılıkları bulunmaktadır. Bölgemizde kültürel etkinlikler ve eğitim seviyesi düşük olduğundan halkımızın kelime haznesi fazla gelişmemiştir. İlçemiz halkı tamamen Orta Asya’dan Anadolu’ya göç eden Kayı boyundandır.

İLÇEMİZDE SOSYAL VE KÜLTÜREL ALANDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ETKİNLİKLER

İlçemizde her yıl geleneksel olarak Yakacık Kasabasında “Karpuz ve Buzağı Festivali” Ulukışla Kasabasında  Mayıs ayı içerisinde “Yayla Festivali”Çömlekçi Kasabasında Haziran ayı içerisinde “Çömlek festivali” düzenlenmektedir. Bu festivallere İlçemizden başka İllere göç eden vatandaşların da katıldıkları çevre İlçe ve Köy ve kasabaların vatandaşların katıldığını yöre halkından beklenen ilginin olduğu görülmektedir.

EKONOMİ DURUMU

TARIM VE HAYVANCILIK:

Altunhisar Ilçe Tarim Müdürlügünde; 1 Müdür, 2 Veteriner hekim, 1 Ziraat mühendisi, 1 Gida mühendisi, 1 veteriner saglik teknisyeni, 4 teknisyen , 1 memur, , 1 soför, 2 daimi isçi olmak üzere toplam 14 personel görev yapmaktadir.

Ilçe Tarim Müdürlügü müstakil 2 katli kendi binasinda hizmet vermektedir. 2 araç tarim hizmetlerinde kullanilmaktadir.

İlçemiz ekonomisinin ağırlığı tarım sektöründe olup, halk geçimini özellikle çiftçilik, meyvecilik, bagcilik ve hayvancilikla saglamaktadir. Arazi ve iklim özellikleri tarimsal üretim ve verimi önemli ölçüde etkilemektedir. Üretim büyük ölçüde doga kosullarina baglidir.

Tarim ve hayvancilikta aile tipi küçük isletmeler egemendir. Bu isletmeler tarim ve hayvanciligi birlikte yapmaktadir.

Genel arazi durumu; Ziraat yapilan arazi 247.450 Dekar (% 49.2), Mer'a arazisi 114.180 Dekar (% 22,7), Orman arazisi 32.340 Dekar (% 6,4), Tarim disi arazi 108.880 Dekar( % 21,6), Sulu arazi 42.590 Dekar (% 17.2), Kiraç arazi 204.860 Dekar (% 82.8), Tarla arazisi 221.970 Dekar (% 89.7), Meyvelik arazi 13.720 Dekar (% 5,5), sebzelik arazi 3.460 Dekar (%1.4) ve bag arazisi 8.300 Dekardir (% 3.4).

Yerüstü su kaynaklarinin fakirligi nedeniyle yeralti suyundan yararlanmaya dönük çalismalara agirlik verilmistir.

Ilçemizde, Orta Anadolu iklimine özgü tüm ürünler yetistirilmektedir. Ilçe ekonomisine katki saglayan ürünlerin basinda bugday, arpa, çavdar, elma, kayisi ve kiraz gelmektedir. Endüstriyel bitkilerden patates,sekerpancari ve saraplik üzüm yetistirilmektedir. Ilçemizde patates ekimi her geçen yil artmaktadir. 2007 yilinda Ilçemizde 7.650 dekarlik alanda patates ekimi gerçeklestirilmistir.

Ilçe ekonomisinde önemli payi olan elma üretiminde, fiyatlarin düsüklügü, ambalajlama ve depolamadaki yetersizlikler, ihraç imkânlarinin yaratilamamasinda güçlükle karsilasilmaktadir. Özellikle son yillarda bodur elma üretimi yayginlastirma faaliyetleri yapilmaktadir.Ilçemizde tarimsal faaliyet gösteren meyve fidanliklari bulunmaktadir.Uni Tarim 2.130 dekarlik alanda, Hasgül Tarim 137 dekarlik alanda, Nass Tarim 214 dekarlik alanda, Özler Tarim 214 dekarlik alanda, Mutas Tarim 340 dekarlik alanda, Sas Tarim 2.500 dekarlik alanda ve Detay Tarim 50 dekarlik alanda meyve yetistiriciligi yapmaktadir.

Ilçemizde bitkisel ürünler ile meyve üretimi önemli yer tutar. En önemli bitkisel ürünler ile meyve üretimi sunlardir.

BITKISEL ÜRETIM :

ÜRÜN ADI EKILIS ÜRETIM MEYVE EKIM-DIKIM ÜRETIM

(Dekar.) (Ton) MIKTARI(Dekar) (Ton)

Bugday 86.505 11.771 Elma 11.710 12.738

Arpa 18.910 2.837 Kayisi 220 184

Çavdar 15.133 1.362 Kiraz 300 100

Nohut 920 92 Seftali 50 27

Fasulye 1.070 214 Nektarin 430 69

Seker Pancar 530 2.385 Ceviz 90 72

Patates 7.650 24.863 Üzüm 8.300 4.150

İlçemizdeki hayvan varligi ise su sekildedir; 31.185 adet koyun,5.140 adet keçi, 4.070 adet sigir,1.077 ari kovani vardir.

Hayvansal üretim miktarlari ise söyledir; 2007 yilinda ; 16.916 ton süt, 71 ton et, 4.1 ton tereyagi, 35 ton peynir, 80 ton yün ve yapagi,9 ton keçi kili,13 ton bal üretimi , 2.152.190 adet yumurta ve 1.880 adet deri üretimi elde edilmistir.

Ilçemizde,3.846 çiftçi ailesi mevcut olup, 263 adet traktör, 4 adet biçerdöver,3 adet selektör 356 adet pulluk çesitleri, 171 adet mibzer, 246 adet zirai ilaç aticilari, 2 adet misir silaj makinesi, 1.183 adet diger zirai aletler bulunmaktadir.

2007 yilinda süt,ana ari,küpe takma, suni tohumlama, suni tohumlamada dogan buzagi ve gebe düve destegi olmak üzere toplam 128.330,52YTL Hayvancilik tesviki yapilmistir.

2001 Yilinda 934 çiftçiye toplam 597.903,38.YTL.,2002 yilinda 1406 çiftçiye toplam 1.348.032,18.YTL.,2003 yilinda 1414 çiftçiye 1.669.577,56 YTL., 2004 yilinda 1442 çiftçiye 1.709.910,68 YTL., 2005 yilinda 1.475 çiftçiye 1.091.357,38 YTL, 2006 yilinda 1447 çiftçiye 1.095.287,34 YTL ödeme yapilmistir. 2007 yilinda Dogrudan Gelir Destegi aski icmalinde hak edisi bulunan 1.390 çiftçimiz vardir. 2007 yili için ödenecek destekleme miktari henüz Bakanlar Kurulu tarafindan açiklanmamistir.

2007 yili Ilkbahar döneminde kuraklik nedeniyle 671 çiftçiye toplam 312.593,88 YTL destek ödenmistir. Yine 2007 yilinda 44 çiftçiye 70.301,05 YTL yem bitkileri destegi verilmistir.

Ilçemizde Tarimsal amaçli kooperatifler su sekildedir:

1-Tarimsal Kalkinma Kooperatifi :3 adet ,

2-Tarimsal Kredi Kooperatifi :1 adet,

3-Tarimsal Sulama Kooperatifleri : 6 adet.

4-Pancar Ekicileri Kooperatifi : - adet.

TOPLAM : 10 Adet

ORMANCILIK:

Ilçemizdeki Orman varligi yok denecek kadar azdir.Ilçemizdeki toplam orman arazisi 32.340 dekar dir.

Sanayi:

Ilçemizde sanayi yok denecek kadar azdir. Altunhisar Belediyesinde Küçük Sanayi Bölgesi belirlenmis ve maliye hazinesinden 9.700 m2 büyüklügünde yer satin alinmis olup, çalismalar devam etmektedir.

Ilçemizde fabrika bulunmamaktadir.

Ilçemizde, T.C.Ziraat Bankasi subesi vardir.

İLÇEMİZDE  KURULMUŞ OLAN TARIM ŞİRKETLERİ

1. UNİ TARIM:  Uni Tarım şirketi;  Altunhisar  İlçe merkezinin kuzey batısında Altunhisar  merkez kır ve Karağcaaltkol  mevkiinde 3300  dekar arazi üzerinde; 2001 yılında faaliyetlerine başlamış olup, Elma, Kiraz ve nektari yetiştiriciliği yapmaktadır. Şirketin  % 6,5 oranında hissesi Türk girişimcilerin, % 93,5  luk hissesi ise yabancı girişimcilere aittir. Şirkete ait arazinin 1700 dekarı ekili vaziyette olup, 1600 dekarında ekim çalışmaları devam etmektedir.

2. MUTAŞ: Altunhisar İlçe merkezinin kuzey batısında kurulmuştur.  Mutaş A.Ş. ti; Mutaş 1, Mutaş 2 olmak üzere 2  kısımdan oluşmaktadır.  1. kısım meyve bahçesi 2. kısım ise  fidan yetiştirme bölümünden oluşmaktadır. Tesis 2001 yılında faaliyete geçmiş olup,  toplam 550 dekar üzerinde modern bir tesis olarak kurulmuştur.

3. NAS TARIM: Altunhisar’ın  Kuzey batısında; İspanyol ve Türk yatırımcılardan kurulu bir şirkettir. Toplam 700 dekar alanda faaliyet göstermekte olup,  2003 yılında modern bir sistemle kurulmuştur.  Şirket Bodur Elma yetiştiriciliği  tarımı yapmaktadır. Tüm elma çeşitleri mevcuttur.

4. HAS GÜL: Altunhisarın Kuzey batısında  160 dekarlık bir arazi üzerinde tesis edilmiş olan  tesis modern sistemdedir. Mevcut alanın 43 dekarında  2004 yılı içerisinde  bahçe tesis edilmiştir.  30 dekarlık alanda tam bodur elma ağırlıkta olmak üzere  13 dekarlık alanda da yarı bodur kiraz ve nektari yetiştiriciliği, deneme amaçlı çilek yetiştiriciliği yapılmaktadır. 
            
İlçemiz ekonomisinde önemli bir yeri olan tarla bitkilerinden, arpa, buğday, çavdar ön sırayı  teşkil etmektedir.  Patates tarımı için uygun olan topraklarda  patates tarımı yapılmakta, Patates tarımının sulama işlemi bir kısma çiftçilerimiz tarafından açılan sondaj kuyuları ile yapılmakta olup, bir kısmı ise Sulama Kooperatiflerine ait kuyularla sulanmaktadır.