Bireyi Tanıma Teknikleri - Araçları ve Kişilik Testleri
İyi bir öğretmen öğrenciyi merkez alan öğretmendir. İyi bir öğretmenin görevleri şunlardır:
- Öğrencilerini yeni durumlara alıştırır. Ders yılı başında hemen derse başlamaz. Dersin amaçlarını, yaşamdaki yerini açıklar. Dersin amaçlarına ulaşmak için yapılacak gezi, deney, gözlemlerin neler olduğunu belirler. Kaynak kitap, kurum ve kuruluşlardan nasıl yararlanacağını açıklar. Verimli çalışma ve öğrenme yollarının neler olduğunu öğrencileriyle tartışarak ortaya koyar.
- Öğrencilerin gelişimini sağlayan bir ortamı hazırlar. Beden sağlığı açısından sınıftaki sıra, masa, kara tahta, hava, ısı, ışık, araç-gereç v.b.’nin oluşturduğu maddesel ortamı, kişilerarası ilişkilerin önemli olduğunu bilir. Öğrencilerin kusurları da olsa onu değerli bir varlık gibi görür. Sınıfını gerginlik, kaygı yaratan durumlardan uzak, karşılıklı saygı, sevgi, anlayış, hoşgörü ve paylaşmaya dayanan bir toplumsal ortam durumuna getirir.
- Öncelikle ders konularına değil, öğrencinin kişilik gelişimine önem verir. Ders dışı etkinlikler, eğitici kol çalışmaları, grupsal etkinlikler, ilgi, yetenek ve değer yargıları, zayıf-güçlü yanlarını tanımalarına yardımcı olur.
- Öğrencilerini gözlemlemeye ve incelemeye çalışır. Sadece bir alandaki başarısına bakmaz, değişik alanlarda ne kadar başarı göstereceğini inceler. Öğrencilerin ilgi alanlarını, tutumlarını değer yargılarını, çalışma alışkanlıklarını, toplumsal ilişki biçimlerini v.b. çeşitli özelliklerini tanıyabilir.
- Öğrencinin sadece derse ilişkin sorunlarıyla ilgilenmez, diğer sorunlarıyla da ilgilenir. Öğretmen, başarı ile duygusal sorunlar arasındaki ilişkinin yüksek olduğunu bilir. O halde öğrencilerin her birinin ve sınıfın duygusal sorunlarıyla ilgilenmeyi ve öğretimde bunu göz önünde tutmayı ana görevlerinden biri olarak görür.
- Özel yardıma gereksinim duyan öğrencilerle ilgilenir. Rehberlik uzmanına yada başka ilgililere yollar. Diğer öğretmenlerle sık sık görüşür.
- Öğrencinin ailesi ile görüşmeye isteklidir.
- Sınav sonuçlarını, öğrencinin yetenek ve başarısını saptamak amacıyla değerlendirmez, öğrencinin kişisel gereksinimlerini ve engellemelerini tanı için kullanır. Başarıyı değerlendirirken geçmişteki başarısını, gelişimini ve olanaklarını gözönün de bulundurur. Kişinin nereden başlayıp nereye geldiğine bakar.
- Dersi ile ilgili mesleki rehberlik eder. Okulda mesleki rehberliğin en ekonomik biçimde dal öğretmenleri aracılığıyla yapılacağı söylenebilir.
- Rehberlik görevlileri ile işbirliği yapar.
BİREYİ TANIMA TEKNİK ve ARAÇLARI
Bireyi tanımak oldukça zordur. Özellikle, ilköğretim döneminde genel olarak amaçlanan hedef şu olmalıdır:
- Birey kendini tanısın,
- Çevresel olanaklarını tanısın,
- Kendisini gerçekleştirmede, çevresinden en iyi biçimde yararlanabilsin.
Bireyi tanıma amaçlandığında ele alınması gereken başlıca konular :
- Bireyin ailesini, toplumsal-ekonomik durumunu ve aile ilişkilerini,
- Kendi bedensel gelişimi ve sağlığı
- Zihinsel ve dilsel gelişimi,
- Toplumsal- duygusal gelişimi,
- Okul eğitimi ve başarı durumu,
- Okul dışı etkinlikleri ve iş deneyimi,
- İlgileri,
- Geleceğe yönelik planları,
- Mesleki eğilimleri.
Bireyi tanıma teknik ve araçları kullanılırken şu ilkeler göz önünde tutulur:
- Kişiyi tanımada çok sayıda araç kullanılmalı.
- Bireyi tanımak için kullanılması kararlaştırılan teknik ve araçlar ayrı zamanlarda değil, hepsi bir arada uygulanıp yorumlanır.
- Sonuçlarından kişiyi tanımada yararlanılamayacak araç ve teknikler kullanılmaz.
Bireyi Tanımada Kullanılan Araç ve Teknikler :
1 . Bireyin anlattıklarına dayanan teknik ve araçlar;
Görüşme : İki kişi arasında sürdürülen bir iletişim süreci olarak görüşme, şu amaçlardan birine ulaşmayı hedefler;
- Kaynak kişilerden bilgi toplamak,
- Gözlenemeyen tutum ve davranışları konusunda, kişiden sözel bilgiler alınmak istenir (personel seçimi),
- Bireyin kişilik özelliklerini tanıma çabası,
- Bireyin doğal gelişim sorunlarının çözülmesine yardımcı olunur (Psikolojik danışma),
- Ev ziyaretleri (daha çok dinletici ve gözlemci olmalıdır) yapılır. (Öğrenci ve çevresine ilişkin bilgiler edinmek için),
Öğrenci Tanıma Fişi : Öğrenci kişisel dosyasında yer alması gereken bilgilerin bir bölümü, kısa sürede, tanıma fişi aracılığıyla öğrencinin kendisinden veya velisinden sağlanabilir. Cevapların güvenilir olması için öğrencinin güveni sağlanmalıdır. Fişin doldurulduğu tarih, öğrencinin fotoğrafı, kimliği, veli ev adresi, ekonomik durumu, bedensel gelişimi, duygusal gelişimi, ilgileri, geleceğe yönelik planları, mesleki eğilimi, okul eğitimi, kazanç durumu, okul dışı etkinlikleri yansıtabilecek biçimde düzenlenebilir.
Özgeçmiş : Bireyin kendini anlattığı yaşamı, benlik algısı(kendini nasıl gördüğü), istek ve özlemleri açığa çıkar (katarsis=boşalma). Uygulayana güven duyması sağlanmalı, sonra uygulanmalıdır.
İstek Listesi : Bireyin doyurulmamış ihtiyaçlarını, umut ve beklentilerini ortaya koymak amacı ile düzenlenen sorulardan oluşur. Sorular daha çok düşsel durumları içerir. Örneğin; istediğiniz kadar para olsaydı ne yapardınız? Eğitsel sorular, mesleki eğilimlerin neler olduğu anlaşılabilir.
Zaman Çizelgesi : Zamanın iyi kullanımı, başarıya giden yol. Öğrencinin zamanını iyi kullanması amacıyla günün saatlerine bölünmüş bir sayfaya gösterdiği etkinliklerin türünü süreleriyle birlikte yazacağı bir çizelgedir. Beden ve ruh sağlığına ilişkin ipucu elde edilebilir.
Örnek Kişilik Testleri:
-
Vereceğiniz kararlarda hangisi daha etkili oluyor? Duygularınız mı, mantığınız mı?
-
Herkesin bir zayıf noktası, eğildiği, yumuşadığı, kırıldığı bir yer vardır. Kimimiz sevdiğimizde, kimimiz eleştirildiğimizde, kimimiz acıdığımızda zayıflarız. Aşil topuğunuzu tanımak istiyorsanız, işte test. Test edin, görün!
-
Hiç düşündünüz mü, kırtasiye malzemesi olsanız ne olurdunuz? Belki kalem gibisiniz; renkli, iz bırakan, sürekli bir şeyler yazan, çizen... Ya da silgi gibisiniz; yazılmış çizilmiş şeyleri beğenmeyip silen... Kimbilir belki defter gibisiniz; koruyan, saklayan, hatırlamasını sağlayan...
|
