Süper Bilgisayar aslında bizim bildiğimiz anlamda bir bilgisayar değil, daha çok bir bilgisayar sistemi olarak düşünülebilir. Paralel işlemciler, yüksek başarımlı vektör işlemciler ve öbek bilgisayarlardan oluşurlar. Bu bilgisayarlar çok hızlı işlem yapabilirler. Örneğin; Kasım 2012 verilerine göre dünyanın 2. En hızlı süper bilgisayarı olan “Sequoia”, 6.7 milyar insanın hesap makinesi kullanarak 320 yılda yapabileceği hesaplamayı yalnızca bir saat içinde yapabilmektedir.
Süper Bilgisayarlar, hayatın birçok alanında kolaylık ve gelişme sağlar. Hava tahmin raporlarından, kimyasal olaylara, biyolojik araştırmalardan, fiziksel olarak maddelerin etkileşimlerine kadar bilimin her alanında kullanılırlar. Mesela; otomobilleri güvenlik testi için bir kez çarpıştırabilirsiniz. Daha sonra o araç aynı test için tekrar kullanılamaz. Ancaksüper bilgisayarlar sayesinde hiçbir otomobili harap etmeden yüzlerce farklı durum için, yüzlerce deneme yapabilirsiniz.
Dünyadaki Süper Bilgisayarlar
Amerika’nın
Tennesse Üniversitesi ve Almanya’nın
Mannheim Üniversitesi ortak bir çalışma yaparak her yılın
haziran ve
kasım aylarında dünyanın en hızlı süper bilgisayarlarının oluşturduğu “
Top 500” listesini yayınlarlar. Bu listenin en son yayınlanmış hâli olan Kasım 2012 listesine göre şu anda dünyanın en hızlı süper bilgisayarı Amerikan Enerji Bakanlığı’nın OAK Ridge Laboratuarında bulunan ve
Cray Inc. Tarafından 2012 yılında inşa edilmiş olan “
Titan” isimli bilgisayardır. Titan saniyede 17.6 katrilyon işlem yapabilme kapasitesine sahip. Bünyesinde 560.640 adet işlemci bulunduran makine,
8207 kW enerji harcamaktadır. Titan’ı ise yine Amerikan Ulusal Nükleer Güvenlik Teşkilatı’nın Lawrance Livermore Laboratuarında bulunan ve
IBM tarafından 2011 yılında üretilmiş olan “
Sequoia” isimli bilgisayar izlemektedir. 3. Sırayı ise Japonya’da bulunan RIKEN Gelişmiş Bilgisayar Bilimleri Enstitüsünün
"K-Computer" isimli
Fujitsu imalatı bilgisayar almaktadır. Bu sıralamanın 1993 yılındaki ilk halinden Kasım 2012’deki son haline kadar bütün listeleri “top500.org” isimli web sitesinde yayınlanmaktadır.
Türkiye ve Süper Bilgisayarlar
Türkiye maalesef bu alanda geride kalmıştır. İTÜ Yüksek Başarımlı Hesaplama Merkezi’nde bulunan Hewlett-Packard (HP) üretimi süper bilgisayar 2007 yılı haziran ayında açıklanan Top 500 listesinin 240. Sırasında kendine yer bulurken, Kasım-2007 listesinde ise 484. Sıraya kadar gerilemiştir. Daha sonraki sıralamalarda ise ilk 500 içerisine girememiştir.
Peki bu gerilemenin sebebi nedir? Bu gerilemenin sebebi şüphesiz ki yatırım eksikliğidir. Türkiye 2004 yılında ilk çalışmalara başlamış ve Devlet Planlama Teşkilatı'nın desteğiyle İTÜ'de Ulusal Yüksek Başarımlı Hesaplama Merkezi kurulmuştur. UYBHM projesinin ilk sunucu sistemi Anadolu, 2006 Kasım ayı içinde İTÜ Ayazağa Yerleşkesi'nde oluşturulan geçici mekanında kurulmuş, 2007 yılında ise araştırmacıların hizmetine girmiştir. Türkiye o zamandan günümüze kadar Süper Bilgisayarlara yaklaşık 50 milyon TL yatırım yapmıştır. Ancak çağa ayak uydurabilmek için Süper Bilgisayarlar 3-4 yılda bir yenilenmeli ve sürekli yatırım yapılmalıdır. Türkiye maalesef bu alana yeteri kadar önem vermemektedir. AR-GE çalışmalarına yeterli katkının yapılmaması, Süper Bilgisayarların işlevinin araştırmacılara yeteri kadar anlatılamaması, ayrıca araştırmacıların, akademisyenlerin, öğrencilerin, bilim insanlarının vs. kişilerin süper bilgisayar kavramının önemini kavrayamamış olması ve birçok insanın bu makineler hakkında yeterli bilgiye sahip olmaması da bu sektörde ülkenin gelişememesine neden olan etkenlerdendir.
Süper Bilgisayarlar Neden Bu Kadar Önemli?
Yukarıda bahsettiğimiz “Top 500” listesine göz attığımızda süper bilgisayarlara en çok yatırımın Amerika Birleşik Devletleri tarafından yapıldığını ve onu da Japonya ve Almanya’nın takip ettiğini görürüz. ABD, Japonya ve Almanya gerek teknolojik, gerek ekonomik anlamda dünyanın en gelişmiş ülkeleridir. Bu bahsettiğimiz ülkelerin gelişmesinde yaptıkları bu yatırımların meyvelerini almış olmaları da oldukça büyük bir etkendir.
Evet ülke olarak bilimde,teknolojide, elektronikte, gıdada, tekstilde kısacası hayatın her alanında gelişmişlik istiyorsak süper bilgisayarlara gereken önemi vermeli ve bu olağanüstü makinelere gereken yatırımları yapmalıyız. Süper Bilgisayarlara yapılan yatırımlar ölü yatırımlar değildir. Tam aksine bizi en çok geliştirecek olan yatırımların başında gelmektedirler.
yazar: Mustafa Çelik
kaynaklar: bbc.co.uk, top500.org, tr.wikipedia.org, tv.cnnturk.com