Oryantring Hakkında Bilgi

Oryantring Nedir?

  Tanımı: Orienteering (Türkiye’de Oryantiring olarak yazılmaktadır.) genellikle ağaçlık alanlar ile ormanda yapılan “outdoor” bir spordur. Ancak parklarda, üniversite kampuslarında, okullarda ve kapalı alanlarda da ufak etkinlikler ve başlangıç çalışmaları olarak mükemmel fırsatlar sağlayabilir.Orienteering özel olarak çizilmiş çok detaylı topografik harita kullanılarak yapılan bir navigasyon sporudur. Orienteering, zeka ile fiziksel becerinin birleşimi “düşünce sporu” olarak da tanımlanabilir.
Kısaca “Orienteering katılımcıların ,bilinmeyen bir alanda harita ve pusula yardımı ile yönlerini bularak önceden yerleştirilmiş kontrol noktalarına sırası ile uğrayarak, kazananı en kısa sürede tamamlayanın belirlediği fiziksel ve zihinsel beceriye dayalı bir spordur.

Nasıl Yapılır?
    Orienteering parkuru haritada belirtilen sırası ile ziyaret edilecek bir dizi kontrol noktasından meydana gelmiştir. Kontrol noktaları yerleri haritada daire ile işaretlenen, ayırt edilebilen arazi özellikleridir. Örneğin girinti, çukur, patika kesişimi. Kontrol noktaları arazide turuncu-beyaz ya da kırmızı-beyaz bayraklarla belirtilir ve tam olarak haritada belirtilen yerlere yerleştirilir.
    Her kontrol noktası tanımlama için kontrol numarasına ve katılımcının doğru kontrol noktasına uğradığını kanıtlamak için zımba ya da elektronik zamanlama ünitesine sahiptir. Yarışmacı yarışma sırasında, bölgenin Orienteering haritasını, tüm kontrol noktalarının açıklamalarının listesini (control description) ve kontrol kartı taşır. Kontrol kartı başlangıç ve bitiş zamanını kaydetmek ve her kontrol noktasında bulunan zımba ile işaretleme için kullanılır. Eğer elektronik sistem kullanılıyor ise zamanı ve uğranılan hedef numaralarını kaydetmek için kontrol kartı yerine elektronik yüzükler kullanılır.
Her katılımcı yaşına ve tecrübesine göre çeşitli zorluk ve uzunluklarda olan belirli yaş kategorileri için hazırlanmış olan parkurlardan birine katılır.her yaştan katılımcı koşarak ya da yürüyerek Orienteering sporunu yapabilir. Yarışmacılar belirli zaman aralıkları çıkış alarak yarışmaya başlarlar.
Yarışmacı olarak amaç, tüm kontrol noktalarını navigasyon becerilerini kullanarak mümkün olan en kısa sürede bularak bitirmektir. İki kontrol noktası arasındaki rota seçimi yarışmacının kendisine aittir. Birinciyi en kısa sürede parkuru tamamlayan süre belirler. Orienteering seçilen rotada kalarak ilerlemek için sürekli konsantrasyon gerektiren bireysel bir spordur.

İYİ BİR ORYANTİRİNG SPORCUSUNDA ARANACAK ÖZELLİKLER

• Fiziki güç 

• Süratli ve tempolu koşu 

• Dayanıklılık  

• Kendine güven 

• Hızlı karar verebilme 

• Stres ortamına alışma  

• Harita bilgisi  

• Yön bulma yeteneği

ORYANTİRİNG ÇOCUKLARIN AŞAĞIDAKİ İHTİYAÇLARINI KARŞILAMALARINDA KATKIDA BULUNUR.

• Onların yaratıcı ve bilinçli bireyler olarak gelişmesine , 

• Çeşitli fiziksel faaliyetler göstermelerine , 

• Güvenlik duygusunu anlamalarına ,  

• Hobi ya da seçilen sporun kişisel becerilerle uyumunu anlamalarına , 

• Meydan okuma, heyecan ve başarı elde etmeye , 

• Yarışma azmine , 

• Her yaştan ve cinsten insanla sosyal iletişim kurmaya , 

• Yaratıcı ifade ve katılımcı olmaya , 

• Aktif, sağlıklı bir yaşam tarzını teşvik etmeye , 

• Onların haritayı anlamasını ve farklı koşullarda haritaların nasıl kullanılması gerektiğini öğrenmelerine , 

• Onların doğayla iç içe olmasına ve böylelikle çocukların hem yaşadığımız çevrenin hem de yeniden yaratmanın bir parçası olma duygusunu yaşamalarına katkı sağlar.

ÇOCUKLARDA ORYANTİRİNG GELİŞİM KAVRAMI
Bir sıra ya da masa,
Odanın küçük bir kısmı,
Sınıf,
Spor salonu ya da tenis kortu,
Oyun yeri ya da bahçe,
Tanıdık bir park ya da yerel alan,
İyi bir haritayla birlikte bilinmeyen fakat kolay alanlar, 
İyi haritalarla birlikte çizgi nitelikli normal ORYANTİRİNG alanları ile en üst düzeye ulaşır.

KURALLAR
    Oryantiringde sporcular kendilerine verilen yarışma bölgesinin haritasında belirtilmiş hedeflere (kontrol noktaları) sırasıyla ve en kısa sürede ulaşmaya çalışırlar. Kontrol noktalarında turuncu-beyaz bayraklar bulunur. Yarışmacılar bayrağın yanındaki zımbayı ellerindeki fişe (kontrol kartı) basarak kontrol noktasına ulaştıklarını kanıtlarlar. Bazı yarışmalarda zımba ve kontrol kartı yerine elektronik bir sistem de kullanılmaktadır. İki hedef arasında hangi yolu izleyeceğine yarışmacı kendi karar verir. Amaç hedefleri en kısa sürede tamamlamaktır. Tüm hedeflere ulaşamayanlar genellikle diskalifiye edilir. Yarışmacıların birbirini izlememesi için genellikle birkaç dakika arayla çıkış verilir. Yarışmacılar parkur boyunca karşılaşsalar dahi birbirlerini izlemeleri yasaktır. 

ARAÇLAR

• Haritaa: Oryantiring haritası, topografik haritanın üzerine bitki örtüsü, kayalar, küçük çukur ve tümsekler, kuru dere ve sel yatakları, su kanalları, elektrik telleri, evler vb. unsurların işaretlenmesiyle oluşturulur. Ölçek genellikle 1:5.000 - 1:25.000 aralığında olur. Eşyükselti eğrileri, arazideki ayrıntıların görülmesine imkân verecek şekilde 5 ila 25 metre sıklığında çizilir. Harita, yarışmayı düzenleyenler tarafından hazırlanarak sporculara yarışma öncesinde verilir.  

• Kontrol kartı: Kontrol noktalarına gittiklerini kanıtlamaları için sporculara yarışma öncesinde verilir. Yarışmacılar kontrol noktalarındaki zımbaları bu karta basar. 

• Pusula: Haritanın doğru yorumlanması ve kerteriz alma amacıyla yaygın olarak kullanılmakla birlikte zorunlu değildir. Gerek tecrübeli gerekse acemi sporcuların sadece harita ile oryantiring yapması mümkündür. Oryantiring pusulaları haritayla birlikte kullanılabilmesi için şeffaf tabanlı yapılırlar. Parmak pusulası tek elde harita ile taşınabilmesi için parmağa takılabilen pusula tipidir. 

• Giyim: Kolay kuruyan sentetik kumaşlar tercih edilir. Kolların ve özellikle bacakların çalı ve dikenlerden korunması için uzun kollu tişört ve pantolon giyilir. Böylece doğada bulunan kene gibi zararlı böceklerin ısırmasına karşı da koruma sağlanır. Çalı ve dikenlerden daha iyi korunmak için tozluk da kullanılabilir.

• Ayakkabılar: Koşuya uygun ve zemini iyi tutan herhangi bir spor ayakkabısı kullanılabilir. Oryantiring için özel üretilen çivili ayakkabılar da bulunmaktadır.

ORYANTİRİNG TÜRLERİ
Uluslararası Oryantiring Federasyonu'nun kabul ettiği dört oryantiring disiplini vardır:

• Koşu: En yaygın oryantiring branşıdır. Yürüyerek veya koşarak yapılabilir. 

• Bisiklet : Kuralları koşu oryantiringine benzer. Mesafeler çoğu kez daha uzun, harita ölçeği daha büyüktür. Yarışmacılar haritalarını gidona tuttururlar. 

• Kayak: Kuzey disiplini kayağıyla yapılır. 

• Patika: Özellikle engellilere yönelik, hız unsurunun geri plana itilip harita okuma unsurunun vurgulandığı oryantiring branşıdır. Tekerlekli sandalye ile katılan bir sporcu ile koşabilen bir sporcu eşit koşullarda yarışabilir.

Bunlar dışında, yapıldığı araziye, kurallarına, zamana göre pek çok oryantiring türü vardır:

• Skor oryantiringi: Amaç, belirlenen sürede azami sayıda hedef bulmaktır. Zaman dolduğunda takım ya da bireylerin bulduğu hedef sayısına göre puan değerlendirmesi yapılır. 

• Bayrak oryantiringi: Takımlar halinde yapılır. Her yarışmacı bulması gereken hedefe ulaştığında aynı takımdan başka bir sporcu sonraki hedefi bulmak için çıkar. 

• Gece oryantiringi: Karanlıkta, kafa lambası gibi bir aydınlatma aracı ile yapılır. 

• Park oryantiringi: Şehir içindeki park, kampüs vb. yeşil alanlarda yapılır. Şehir içi oryantiring yarışmaları İstanbul'daki Kapalıçarşı gibi labirentimsi mekânlarda da yapılabilmektedir. Bu tür yarışmalar oryantiring meraklılarına farklı bir deneyim sunduğu gibi, bu doğa sporunu şehir içine taşıyarak daha popüler hale getirmekte ve kitlelere tanıtmaktadır.

• Macera yarışları: Oryantiring, macera yarışlarının önemli bir ögesidir. Bu anlamda macera yarışlarını oryantiring sporunun farklı şekillerde (bisiklet ,kano, tırmanış vb.) ve çok daha zor fiziksel ve ruhsal şartlarda yapılanı olarak tanımlayabiliriz.

• Dağ maratonu (dağ aşma yarışması): Oryantiringe göre daha geniş ve daha sarp arazide yapılan bir dayanıklılık sporudur. Bir günden uzun sürebilir. Yarışmacılar belirli kamp malzemelerini taşımak zorundadır.