I. Murat Dönemi (1359-1389)
Orhan Beyin ölümünden sonra oğlu I.Murat tahta çıktı ve İstanbul’a kadar uzanan Trakya topraklarını aldı.
- İstanbul ile bağlantısı kesilen Edirne’yi fethetti.
- Edirne’yi de alan Osmanlı Balkanlarda Filibe ve Gümülcineyide alarak yoluna devam etti.
- Buralara Anadolu’dan gelen Türkler yerleştirildi ve buraların Türkleşmesi başladı.
- Bu durum Anadolu’daki diğer beyliklerin hoşuna gidiyor ve Osmanlı’ya katılmaya karar vermelerini sağlıyordu.
- 1389 Sırplara karşı Kosova Zaferini kazanmış,savaş meydanında bir sırp askeri tarafından haince şehit edilmiştir.
Kuruluş Döneminde Ordu;
Osman Bey zamanında düzenli bir ordu yoktu.
Orhan Bey zamanında “yaya”ve “müsellem” denilen piyade ve süvarilerden oluşan birlikler kuruldu.
İlk Osmanlı Denizcisi Karamürsel Alp İzmit kıyılarına yerleşerek bir donanma kurdu.
I.Murat döneminde Rumeli’deki fetihler hızlanınca küçük yaştaki Hristiyan çocuklar devşirme adı verilen sistemle Türkleştirilerek “Yeniçeri” ordusu kuruldu.
Balkanlara Yerleşim;
İskân işlerini rastgele değil,sistemli yapıyorlardı.Balkanlara genellikle Anadolu’dan gelen göçebeleri seçiyorlar ve yerleşecekleri yerin ekonomik ve sosyal düzenine uygun yerleştiriyorlardı. Anlaşmazlık içinde ki iki aileyi mutlaka ayırıyorlardı.
1. Murat Döneminin Değerlendirilmesi
I. Murad Osmanlı tarihinde ilk Sultan lakabı ile tanınan hükümdardır. 27 yıllık saltanatı sırasında Anadolu ve Rumeli'de 37 önemli muharebe yapmış ve bunlardan hepsini zaferle sonuçlandırmıştır.
Şahsi karakterlerine gelince tarihlerde "orta boylu, uzun boyunlu, değirmi çehreli, seyrek dişli, koç burunlu, şahin bakışlı" olarak betimlenmiştir. Az ve güzel konuşması, cengaverliği ve avcılığa düşkünlüğünden söz edilmiştir. Katıldığı savaşlarda çarpışmalar başlamadan önce ordusuna yaptığı ateşli moral verici söylevler hala rivayet edilmektedir.
Öldükten sonra sanki kutsallığa yükseltilmiştir ancak zamanında pek dindar olmadığı hakkında bazı ipuçları bulunmaktadır. Bursa kadısının bir özel davada I. Murad'ın şahitliğini cemaatle birlikte namaz kılmaması nedeniyle kabul etmediğini hikâye eder. Ancak Ahiler arasında en yüksek mertebeye ulaştığı, yaptırdığı bir vakfiyenin kitabesinde "Ahilerden kuşandığım kuşağı Ahi Musa'ya kendi elimle kuşattım" cümlesinden çıkartılabilmektedir.
Hayırları ile ilişkili olan 1385 tarihli Vakfiye belgesi Arapça olarak elimizde bulunmaktadır. Bursa'nın Çekirge semtinde Hüdavendigar Camii ve imaret, medrese, misafirhane, türbe ve kaplıcayı kapsayan külliyesi vardır. Ayrıca Bursa Hisarı'nda Hisar Camii, Bilecik ve Yenişehir'de camiiler ve zaviye ve annesi adına İznik'te bir imaret yaptırmıştır.
Osmanlı devlet idaresi I. Murad döneminde küçük bir beylik idaresinden bir Sultanlık idaresi şekline dönüştürülmüştür. I. Murad döneminde 'Devlet hükümdar ve sülalesinin ortak malıdır.' anlayışı kalkmış yerine 'Devlet hükümdar ve oğullarının ortak malıdır.' anlayışı gelmiştir. Edirne'nin Osmanlılar eline geçirilip ikinci bir başkent durumuna geçirilmesi I. Murad döneminde başlamış, Rumeli Beylerbeyliği kurulmuş ve bu Osmanlı devletinin bir Balkanlar ve Avrupa devleti olduğu gerçeğini vurgulamıştır. Vezirlerin sayısı artmıştır. Divan üyelerinin sayısı artırılmıştır. Devletin malî bünyesi ortaya çıkartılmış ve Defterdarlık makamı oluşturulmuştur. Çağının en ileri profesyonel askerî organizasyonu olan Yeniçeri ocağı kurulmuştur.
kaynaklar: tr.wikipedia.org, egitimhane.com | 