Kelime (Sözcük) Tanımı

Kelime, anlamı veya görevi bulunan ve tek başına kullanılabilen ses veya sesler topluluğudur. Türk Dil Kurumu kelimeyi “Anlamlı ses veya ses birliği, söz, sözcük” olarak tanımlamaktadır.Kelimeler anlamlı veya görevli dil birlikleridir. Kelimelerin genellikle anlamları vardır . dışarıda bir varlığı, bir nesneyi bir hareketi karşılarlar. Kelimeyi –ki kelimenin Türkçe karşılığı sözcüktür ve daha sık bu hâliyle kullanılmaktadır– okuduğumuz veya duyduğumuz zaman o varlık veya hareket gözümüzün önünde canlanır: kitap, daktilo, koyun, kuzu, cetvel, koşmak , yazmak…

Ancak, anlamı bulunmayan kelimeler de vardır: gibi, ile , ve , için , fakat, ama, kadar vb. Bunların anlamları yoktur ve hiç bir varlığı veya hareketi karşılamazlar. Cümlede anlamlı kelimelerle birlikte kullanılırlar. Onların manalarına yeni ifadeler katarlar: aslan gibi, onun için gelmiştim, sabaha kadar ağladı örneklerinde olduğu gibi.

Kelimeyi tanımlamak sanıldığından daha zordur. Biz kelimeyi farklı anlamlarda kullanınz. Bu anlamları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

a) Kelimelerin bütün biçimlerini sözlüklerde bulamayız. Örneğin öğrenciler, öğrencileri gibi biçimler sözlüklerde yer almaz. Bunun yerine sözlüklerde öğrenci biçimi bulunur. Kelime bu anlamıyla soyut bir biçim olarak karşımıza çıkar. Sözlüklerde yer alan bu kullanımlar için sözlükbirim terimi kullanılır.

b) Bazen kelime soyut bir kavram için değil de söz konusu sözcüğün anlamıyla ilgili olabilir ve bunlar bir sözcüğün bütün çekim biçimlerini içine alabilir. Öğrenci, öğrenciler, öğrencim vb. biçimler kelime biçimlerdir (word-form). Bu tür biçimler bir sözlükbirimin farklı biçimleridir ve farklı çekim biçimleriyle gerçekleşebilir.

c) Kelime bazen dil bilgisel (ad, sıfat, fiil vb.) bir anlam taşıyabilir. Bu anlamdaki kelimeler dil bilgisel kelime olarak adlandırılır. Dil bilgisel kelimeler biçim bilgisi ve söz diziminin önemli kavramlarındandır. Bahçedeki en güzel çiçek güldü ve Bahçede oynayan çocuklar güldüler cümlelerine bakıldığında birinci örnekteki gül sözcüğü ikinci örnektekinden farklıdır. Birinci kullanımdaki kelime isimdir ve GÜL sözlükbirimine aittir. İkinci örnekte kullanılan GÜL kelimesi fiil grubuna aittir ve farklı bir sözlükbirimdir.

kaynak: cokbilgi.com