Karbüratör Hakkında Bilgi

Buji sistemiyle ateşlenen motorlarda, hava ve yakıt karışımını silindirlere gönderen donanıma Karbüratör adı verilir. Otomobil karbüratörlerini ana hatlarıyla oluşturan parçalar; seviye kabı, rölanti ayar vidası, karbüratör kelebeği, venturi ve hızlandırma pompasıdır.

Karbüratörün çalışma prensibi:

Seviye kabı, yakıtın depolandığı yerdir. Karbüratör kelebeği, karışıma giden hava miktarını azaltarak, motor daha soğukken silindirlere yakıt oranı yüksek bir karışımın gitmesini sağlar. Motor ısınınca, kelebek bir jikle kolunun yardımıyla, kademeli olarak ve motorun hızına duyarlı olarak kendiliğinden açılır. Jikle kolu, bazı otomobillerde elle, bazı otomobillerde de ısıya bağlı olarak kendiliğinden hareket eder. Karbüratör kelebeği bir miktar açıldığında, çevresindeki basınç düşer ve karışıma daha çok yakıt alınır. Daha sonra, hava akışını denetlemeye yarayan venturi ve rölânti ayar vidası, düşük basınçlı bir ortam hazırlayarak, karışıma alınan yakıt miktarını ve hava-yakıt oranını sabit duruma getirir. Hızlandırma pompası, kelebek açıldığında karışıma yakıt göndermek için kullanılır.

Karbüratör, benzin motorunun bir parçasıdır; akaryakıtla havayı karıştırarak patlayıcı bir bileşim meydana getirmeye yarar. Karbüratör başlıca üç iş görür: 1) Motora gerekli yakıtı gönderir; 2) Yakıtı buharlaştırır; 3) Uygun bir hava-yakıt karışımı sağlar.

Karbüratörü en basit şekliyle bir boruya benzetebiliriz. Borunun bir ucundan hava girer, ortada hava ile yakıt karışır. Benzin-hava buharı öbür uçtan motora gider. Motorda yakılmaya uygun bir bileşim sağlanması için yakıtın on beş katı kadar hava ile karışması gerekir.

Karbüratörün başlıca parçaları şunlardır:

Benzin Haznesi: Benzin pompasının ana benzin deposundan emdiği benzin önce buraya gelir. Hazne küçük bîr benzin deposu gibidir. Dolunca benzinin üstünde yüzen bir küçük şamandıra giriş deliğini tıkar. Motor, benzin sarfetmeye başlayınca buradaki benzinin yüzeyi alçalır; bunun üzerine şamandra da alçalır, supap açılarak depoya benzin girer.

Hava Süzgeci: Karbüratörün üstünde bulunur. Motora gidecek havayı süzmeye yarar, çünkü toz vs. nin girmesi motoru yıpratır.

Jigle: Karbüratöre giren havayı kollamaya yarar. Jigle kapanınca daha az hava girer, böylece daha kuvvetli bir karışım sağlanır. Soğuk havalarda jigle kapatılırsa bujiler daha kolay ateşler. Havanın karbüratördeki yolu, jigleden geçtikten sonra, birden daralır. Bu darlık havanın hızını artırmaya yarar. Hızlanan hava, tam o kesimde hazneden gelen benzinle karışır. Hızı saatte yüzlerce kilometreyi bulan bu müthiş hava akımı karışan benzini zerreciklere ayırarak buhar haline getirir.

Gaz Subabı: Şoförün ayağındaki gaz pedalına bağlı bulunan gaz subapı motora gidecek hava-yakıt karışımının miktarını ayar-lamaya yarar. Şoför gaz pedalına basınca subap açılır, daha çok karışım silindirlere gider, araba hızlanır. Pedal serbest kalınca motora giden karışım en az haddine inerse de, büsbütün kesilmez. Motor çalışmakta devam eder. Motorun bu en ağır çalışmasına «rölanti» denir. Karbüratördeki özel ayar yeri vasıtası ile rölanti ayarı yapılır, rölantideki motora gidecek karışım tutarı ayarlanır.

kaynak: nkfu.com, cahilsin.com