Bebeklerde Egzama

Okul çocuklarının %10-20'slni, yetişkinlerin de %3 - 5'ini etkileyen egzama her yerde karşımıza çıkabilir, iltihaplı, kırmızı ve kaşıntı yapan deri hastalığı hemen tedavi edilemiyor, bu yüzden uygulanan tedaviler belirtileri hafifletmeyi hedefliyor, işin güzel tarafıysa; çocukların büyük çoğunluğunun gençliğe adım attıklarında egzamadan kurtulmaları.

Birden Fazla Türü Var mı?
Evet, çünkü egzamayı tetikleyen çok farklı sebepler bulunuyor. En yaygın olanı, astım ve saman nezlesinin de eşlik ettiği atopik egzama türü. Genellikle genetik ve alerjiktir, aşırı hassasiyetten kaynaklanır. Alerjik temas egzaması veya irritasyon yaratan temas egzaması, cilde değen belirli nesnelere olan hassasiyetten dolayı oluşur. Küçük çocukların başına bela olan iki egzama türüyse; seboreik çocuk egzaması ve atopik çocuk egzaması. Egzama kötü görünmesine rağmen bulaşıcı değildir.

Belirtileri Neler? 
Atopik çocuk egzaması;
6-12 ay arasında ortaya çıkar. Egzaması olanların %75'inin ailesinde de görülür. Genelde çenenin altında kırmızı ve iltihaplı bir iz oluşur ve bu İz yüzün geri kalanıyla boyun kısmına yayılabilir. Bebeğiniz 18-24 aylıkken kırmızılık ve irritasyon kol ve bacaklarının arkasına veya el - ayak bileklerinin çevresine yayılabilir. Cildi kaşınmaya ve kurumaya başlar, kızaran alanlar küçük kabartılarla sertleşir, kabuk bağlayabilir ve akabilir. Sürekli kaşınmak cildin sertleşmesine ve çatlamasına yol açabilir. Bu yüzden bebeğinizin cildi enfeksiyona daha açık olur. Seboreik çocuk egzaması; rahatsızlık yaratmadığı gibi acı vermez ve kaşıntı yapmaz. Bu egzama türü bebeğinizde deri iltihabı, pişik ve kaşlarında, koltuk altlarında ve boynunda kırmızı, pul pul lekeler oluşturur, genellikle 2 - 3 aylıkken görülür.

Nasıl tedavi edilir? 
Atopik egzama tedavisinin iki yolu var: Deri yumuşatıcı kremler ve kortizon. Deri yumuşatıcı kremler cildi nemlendirmek ve kaşınma duygusunu hafifletmek için cildin üzerine ince bir tabaka halinde sürülür. Kortizonlu kremlerse egzamayı kontrol altına almada ve egzamanın ileri safhalarında cildi temizlemede etkilidir. Fakat bağışıklığı azaltarak enfeksiyon riskini artıracakları için, doktora danışılmadan kullanılmamalılar.

Teşhisinizin doğru olup olmadığını ve tedavi yöntemlerini öğrenmek için doktorunuzla görüşmenizde fayda var. Bebeğinizin egzaması bir anda kötüleşir, akmaya başlar veya kabuk bağlarsa, doktorunuzu hemen görmeniz gerekir. Bu belirtiler enfeksiyon olabilir ve hemen antibiyotik tedavisi uygulanması gerekebilir. Ciddi şekilde egzaması olan çocuklar alerji testi veya tedavisi için bir dermatologa yönlendirilebilir.

Alerjik Ekzema (ATOPİK DERMATİT)

Kronik, tekrarlayan, pembe-kırmızı renkli, yüzeyi pütürlü olan kaşıntılı döküntülerdir. Aktif belirtiler tüm vücüttayaygın veya bir bölgede sınırlı olabilir. Bunlar pembe renkli, sulantılı, kaşıntılı yaralar şeklinde olabilir.

Aşırı kaşınma sonucu enfekte olabilirler. Şikâyetlerin sürekli olarak nüks ettiği veya iyileşmediği
dönemlerde cilt kalınlaşması, çizgilenmesi, soyulmalar ve renk koyulaşması olabilir.

Genel olarak çocukların %1–3' ünde görülen bu rahatsızlık, annesinde alerjik hastalık olan yeni doğanlarda %27 oranında görülür. En sık görülme yaşı 1 yaştır. Çocukların yaklaşık yarısında ergenlik çağına kadar devam edebilir. Bir kısmında ise hastalık tamamıyla geçmez. 1 yaşından sonra ortaya çıkanların uzun yıllar sürmesi söz konusudur.

Atopik dermatit sıklığı giderek artmakta olan bir deri hastalığıdır. Yeni tanı konan olguların %50’si 12 aylıktan küçük bebeklerdir. Atopik dermatit küçük çocuklarda daha sık görülen kronik bir hastalık olmasına karşın her yaştan hastayı etkileyebilir.

Ekzema (Atopik dermatit) bulaşıcı değildir.

Belirtiler

1-Yoğun kaşıntı

 2-Tekrarlayan döküntü; deride kuru, düzensiz veya pullu alanlar

 3-Bebeklerde ve küçük çocuklarda atopik dermatit genellikle yüzü, dirsekleri veya dizleri tutar ancak vücudun diğer alanlarına yayılabilir

 4-Daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde, atopik dermatit genellikle elleri, boynu, dirseklerin iç yüzeyini, dizlerin arkasını ve ayak bileğini tutar

 5-Kronik olgularda deride kalınlaşma olabilir.

6-El ve ayak tabanı çizgilerinin belirginleşmesi

7-Göz altında koyu gölgeler

8-Yanak, sırt, kol ve bacakta sınırları belirgin soluk renkli bölgeler

9-Atopik dermatiti olan bebekler ileriki yıllarda astım veya allerjik rinit olabilirler.

Kaşıntı atopik dermatitin en rahatsız edici belirtisi yani semptomudur. Daha büyük çocuklarda döküntüden önce kaşıntı başlayabilir. Yoğun kaşıntı atopik dermatitli hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Kaşıntı nedeniyle özellikle uyku düzeninin bozulması çocukların okul hayatlarında konsantrasyon sorunlarına yol açabilir.

Hastalığın başlangıç yaşına göre bulguların vücüttaki dağılımı farklılık gösterir.

1. Bebeklik Dönemi Atopik Egzema: 

2 ay-2 yaş arası çocuklarda görülür. Belirtiler özellikle yüzde ( sıklıkla yanaklarda ), saçlı deride,
boyunda, sırtta, diz ve dirsek bölgelerinde oluşur. Genellikle simetrik sulantılı, kepekli, kızarık yaralar görülür. Bebeklerin sürekli olarak yakınlarındaki cisimlere sürtünerek kaşınmaya çalıştıkları farkedilir. Bu dönemde başlayan hastalık 3 yaşında iyileşebilir veya ileri çocukluk yaşlarında da devam edebilir.

2. Çocukluk Çağı Atopik Egzema: 

2-12 yaşlar arasında görülür. Cilt bulguları sıklıkla dirsek önü, diz arkası, boyun, el bileği ve ayak
bileğinde görülür. Belirtilerin olduğu cilt bölgelerinde kuruluk, çizgilenme, sulanma ve kaşıntı vardır.

3. Erişkin Dönemi Atopik Egzema: 

Çocukluk çağı atopik egzemasının devam etmesi veya ilk kez 12–20 yaşlar arasında başlayan cilt
hastalığı şeklinde ortaya çıkabilir. Cilt yaraları sıklıkla dirsek önü ve diz arkasında bulunur. Bazen
ellerde de olabilir. Genellikle ciltte çizgilenme, kalınlaşma ve rengin kahverengileşmesine neden olur.
Bazen göz çevresi ve ağız çevresinde kuruluk ve cildin dökülmesi eşlik edebilir. Genellikle kronik
seyirlidir.
 

Atopik Egzema

Nasıl Tedavi Edilir?

1.Koruyucu Önlemler: 

Bu hastaların ciltleri aşırı kurudur. Cilt kuruluğu belirtilerin alevlenmesine neden olur. Bu nedenle
cildin sürekli olarak nemlendirilmesi son derece önemlidir. Ayrıca bu kişiler normal sabun
kullanmamalıdır. Eğer hastanın bir gıdaya duyarlılığı saptandı ise bu gıda mutlaka diyetinden çıkarılmalıdır. Bu gıda süt gibi vazgeçilmez bir besin ise doktorunuz bunun yerine kullanabileceğiniz seçenekler hakkında sizi bilgilendirir. Eğer sorumlu olan, çevresel bir faktörse onlardan da kaçınmak gerekir. 
Ilık su banyosu ve kokusuz sabunlar kaşıntıyı azaltır. Bir havlu ile sürtmeksizin hafifçe kurulanır ve hemen nemlendirici krem sürülür. Şiddetli belirtiler için kortizonlu kremler kullanılabilir. Fakat bu kremler kesinlikle yüzdeki belirtilere uygulanmamalıdır. Antihistaminikler derideki kaşıntıyı önlemektedir. 12 yaşın altındaki çocuklarda uyku hali yapmayan ve uzun etkili antihistaminikler kullanılmalıdır. Tırnaklarınızı kısa kesiniz. Yumuşak ve pamuklu giysilerin kullanması uygundur. Deterjanlar hafif ve parfümsüz olmalıdır. Eğer belirtilerde sulanma olursa hasta mutlaka doktoruna başvurmalı ve gerekli olan antibiyotikleri kullanmalıdır.

2.İlaç Tedavisi: 

1.Kaşıntı önleyiciler ( antihistaminikler-şurup,damla veya tablet ) 

Bu hastaların en önemli şikayeti kaşıntıdır. Bu şikayetlerin ortadan kalkması için doktorunuzun
önerdiği ilacı şikayetlerin alevlendiği dönemlerde kullanmak gerekir.

2.Lokal Kortikosteroidler ( merhem, krem, yağlı krem ve losyonlar ) 

Cilt lezyonlarının aktif olduğu dönemlerde lezyon üzerine haricen ince bir tabaka halinde doktorunuzun
önerdiği kullanma süresi dikkate alınarak uygulanır. Bu ilaçlar doktorun önerdiği nemlendirici ile cilt
nemlendirildikten sonra uygulanmalıdır.

 3- kortikosteroid içermeyen kremler.

 Son zamanlarda steroid içermeyen ürünler kullanıma sunulmuştur. Bu ürünlerin avantajı en az steroid kadar etkin olmalarının yanında yan etkilerinin olmaması ve vücudun her yerine uygulanabilmeleridir.

 Alevlenmelere neden olan faktörler

Bağışıklık sisteminin görevi zararlı maddelerden (bakteri, virüs vb.) vücudumuzu korumaktır. Ancak atopik kişilerde bağışıklık sistemi çevremizde bulunan bir çok maddeyi zararlı madde olarak algılamakta ve birey bu maddelerle karşılaştığında aşırı bağışıklık yanıtı oluşmaktadır. Atopik egzema çevresel ve duygusal faktörlere derinin bağışıklık sisteminin gösterdiği aşırı bir reaksiyondur. 

Çevresel faktörler

1- Kimyasal maddeler

2- Bazı gıdalar

3- Alerjen maddeler (ev tozu akarı, hayvan tüyü, polenler, halı vb.)

4- Deterjanlar

5- Stres, psikolojik faktörler.

Öneriler

Atopik egzemada alevlenmelerden korunmak için bazı önlemler alınabilir.

1- Cildin kuruluğunu önlemek için nemlendiriciler her gün kullanılmalıdır

2- Pamuklu ve yumuşak dokulu giysiler tercih edilmelidir

3- Banyo suyu sıcaklığı ılık olmalı ve sabun içermeyen temizleyiciler kullanılmalıdır

4- Banyodan çıktıktan sonra 3 dakika içinde nemlendirici uygulanmalıdır

5- Aşırı ısı farklılıklarından kaçınılmalıdır

6- Atopik egzemanın alevlenmesine neden olan faktörler biliniyorsa (hayvan tüyü, ev tozu akarı, belirli gıdalar gibi) bu faktörlerle temastan kaçınılmalıdır

7- Atopik egzema tedavisinde kullanılan çeşitli ilaçlar mevcuttur (kortizonlu ve kortizon içermeyen krem ve merhemler, ağızdan alınan tabletler). Bu ilaçların kullanımı mutlaka doktor kontrolünde yapılmalıdır. 
8- Sorumlu allerjenden kaçınma tam olarak yapıldığında en etkili tedavi yöntemidir. Ancak bu yöntem tek maddeye allerjisi olan hastalarda iyi sonuç vermektedir. Bu yöntem ev tozu, polen allerjilerinde, allerjenden tam olarak kaçınmak mümkün değildir. Bu nedenle allerjik hastalıklarda farmakolojik (ilaçla) tedavi gerekmektedir. İlaçla tedavinin sürekli uygulanmak zorunda olması allerjik hastaları bıktırmakta ve yeni tedavi alternatiflerinin araştırılmasına neden olmaktadır.

9- Allerjen maddenin küçük dozlarda verilerek dozun yavaş yavaş arttırılması esasına dayanan immmünoterapi yani aşılama, allerjik hastalıklar için umut verici bir tedavi olmuştur.

kaynak: bebekvar.net, bebekhastanesi.com