İnkilap Tarihi Özet-1

TRABLUSGARP SAVAŞI(1911-1912)

A-İtalya’nın  Trablusgarp’ı işgalinin Nedenleri

1-Birliğini geç kuran İtalya’nın ham madde ve pa-zar arayışı

Açıklama: Birliğini geç tamamlayan İtalya sömür­gecilik yarışında geç kalmıştır. 1896’da Habeşis­tan’a saldırdıysa da; İtalya’nın bu saldırısı başarı­sızlıkla sonuçlanmıştır.

2-Trablusgarp’ın İtalya’ya yakın olması

3-Osmanlı Devleti’nin Libya’yı(Trablusgarp) sa-vunacak gücünün olmaması

Açıklama: Osmanlı Devleti Trablusgarp’a karadan yardım edemezdi; çünkü Mısır, İtalya’nın Trablus-garp’ı işgalini onayla­yan İngiltere’nin elindeydi. Donanmasının güçsüzlüğünden dolayı da Osmanlı Devleti Trablusgarp’a denizden yardım edemezdi.

4-İtalya’nın, Trablusgarp’ın işgali için, Avrupa dev-letlerinin onayını alması

Açıklama:1900’de, Fransa, Fas’ı almasına yar­dımcı olduğu takdirde Trablusgarp’ı İtalya’nın işgal etmesine razı olabilece­ğini açıkladı. 1902’de ise Avusturya Bosna-Hersek üzerindeki emellerini İtalya’ya kabul ettirdiği için; İtalya’nın Trablus-garp’a yönelik olan emellerini kabul etti. Fransa’nın işgali altındaki Tunus ile kendi işgali altındaki Mı­sır arasında Trablusgarp’ı tampon bölge olarak gö-ren ve İtalya’yı bloklaşmada ya­nında tutmak iste­yen İngiltere de İtalya’nın Trablusgarp’a yöne­lik emellerini olumlu karşıladı. İtalya’nın Rusya’nın Boğazlara yönelik olan plan­larını desteklemesinden dolayı; Rusya da İtalya’nın Trablusgarp’a yönelik olan emellerini onayladı. Almanya ise oluşan blok­laşma hareketinde İtalya’yı kaybetmek istemedi­ğinden dolayı İtalya’nın Trab­lusgarp’a yönelik olan emellerini kabul etti.

5-İtalya’nın, Trablusgarp’ın  uygarlıkta geri bırakıl­dığı ve burada İtal­yanlara kötü davranıldığı iddi­ası.

6-İtalya’nın Habeşistan’daki başarısızlığını telafi etmek istemesi

7-İtalyan hükümetinin, kendi halkı karşısında, prestij ar­tırmak istemesi.

B-Trablusgarp’ın İşgali

Büyük devletlerle gizli görüşmeler yaparak Trab-lusgarp’ı ele geçirme serbestliği elde eden İtalya, haklı bir gerekçe göstermeden 28 Eylül 1911’de Trablusgarp üzerine harekete geçti. Osmanlı böl­geyi savunabilecek durumda olmadığından dolayı bir grup vatan sever subay(M. Kemal, Enver Paşa, Nuri Conker, Ali Çetinkaya, Fethi Okyar), halkı teşkilatlandırmak için Trablusgarp’a gitti. Bölgeye giden subaylardan Mustafa Kemal Derne ve Tobruk’u teşkilatlandırırken; Enver Paşa Bingazi’yi teşkilatlandırdı. Teşkilatlanmış olan asker ve halk karşısında İtalyanlar başarısız duruma düştüler. İtalya Trablusgarp’ta başarılı olamayaca­ğını anla­yınca; Osmanlı’yı barışa zorlamak için On İki Ada’yı işgal etmiştir. Osmanlı bu durum karşısında barışa yanaşmamıştır. Fakat, 8 Ekim 1912’de Bal­kan Devletleri Osmanlı’ya saldırınca; Osmanlı İ-talya ile Uşi Antlaşmasını imzalamak zorunda kal­mıştır.

C-(QUCHY)Uşi Antlaşması (18 Ekim 1912)

1-Trablusgarp İtalyanlara verilecek.

2-On İki Ada, Yunan  işgali  ihtimaline binaen, ge-çici olarak, İtalyanlara bırakılacak.

Açıklama: Balkan Savaşlarından sonra I. Dünya Savaşının başlaması On İki Ada meselesini küllen­dirdi. Savaş esnasında ise İtilaf Devletleri gizli anlaşmalarla On İki Ada’yı İtalya’ya bıraktılar. Lo-zan Antlaşması ile adalara resmen sahip olan İtalya II. Dünya Savaşından sonra ise bölgeyi Yu­nanis­tan’a bıraktı.

Uyarı: On İki Ada meselesi Balkan Savaşları esna­sında gün­deme gelmemiştir.

3-İtalya Osmanlı Devletine kapitülasyonların kaldı­rılması konusunda destek verecek.

4-Trablusgarp dini bakımdan halifeye bağlı kala­cak.(Böylelikle Osmanlı Devleti Trablusgarp hal­kıyla olan dini-kültürel bağını sürdürmeyi hedefle­miştir.)

D-Trablusgarp Savaşının Sonuçları

1-İtalyanlar Trablusgarp’ı ele geçiremeyince Os­manlı Devleti’ni barışa zorlamak için On İki adayı işgal etti.

2-Balkan Savaşı’nın başlaması üzerine Osmanlı Devleti İtalya ile anlaşma yapmak zorunda kaldı.

3-Osmanlı Devleti Kuzey Afrika’daki son toprak parçasını İtalya’ya verdi.

4-Mustafa Kemal Paşa Trablusgarp’ta kazandığı başarılar(Derne-Tobruk) sonucu binbaşı oldu.

5-Kuzey Afrika’da İtalyan sömürgesi başladı

6-On İki Ada fiilen Osmanlı’nın elinden çıktı.

7-İtalyanlar ilk defa Ege Denizi’ne yerleşti.

8-Balkan devletlerinin Osmanlı üzerine harekete geçişi kolaylaştı

9-İttihat ve Terakki Partisi prestij kaybetti.

NOT: Mustafa Kemal ilk defa sömürgeciliğe karşı savaştı.

NOT: Uşi İsviçre’de bir kenttir.

I. BALKAN SAVAŞI (1912-1913)

A-Savaşın Nedenleri

1-Rusya’nın Balkanlarda takip ettiği Panslavist po-litika

2-Balkanlardaki gelişmelerin, Osmanlı tarafından, takip edilememesi

3-Fransız ihtilalinin etkisi (Milliyetçilik ve bağım­sızlık)

4-Türklerin Balkanlardan tamamen atılmak isten­mesi

Açıklama:Savaş başlamadan önce; Arnavutluk, Make­donya, Selanik ve Yanya Osmanlı’nın elin­deydi.

5-Trablusgarp Savaşı esnasında, Osmanlı Dev­leti’nin güçsüz olduğunun anlaşılması

6-Kiliseler sorununun Balkan devletlerinin lehine sonuçlanması

7-Balkan devletlerinin Osmanlı’ya karşı ittifak kur­maları

8-İngiltere’nin, 1908’de Estonya’nın başkenti Re-val’de yapılan görüşmeler sonucunda, Rusya’yı Balkan politikasında serbest bırakması

B-Katılan Devletler ve Savaşın sonucu

1-Karadağ, Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan Osmanlı Devleti’ne karşı savaştılar(Bu devletlerin Bulgaristan önderliğinde birleşip; Osmanlı’ya sal-dırmasında Rusya etkili oldu. Savaş 8Ekim 1912’de Karadağ’ın Osmanlı topraklarına saldırması ile başladı.  Bulgarlar Çatalca’ya kadar gelmeyi başa­rırken;Rauf Orbay’ın Hamidiye Kruvazörü ile yap­tığı başarılı mücadelelere rağmen Yunanlılar Ege Adalarını işgal etmeyi başarmıştır.)

2-Osmanlı Devleti bütün cephelerde yenilerek Ça­talca’ya kadar geriledi

C-Osmanlı’nın Başarısızlığının Nedenleri

1-Ordunun siyasete ka­rışması

2-Savaştan önce askerlerin bir bölümünün terhis edilmesi                                                                       3-Ordunun savaşa hazır olmaması

4-Osmanlı donanmasının yetersiz olması

5-Avrupa devletlerinin Balkan uluslarını destek-

lemesi

6-İngiltere, Fransa ve Rusya’nın Balkan sınırlarının değişmeyeceğine dair verdikleri teminata güvenen Osmanlı’nın Balkanlar’da gelişen olayları takip etmemesi.

7-Balkan devletlerinin birlikte hareket etmesi

8-Balkan devletlerinin ulaşım ve iletişim imkan-larını etkisiz hale getirmelerinden dolayı Osmanlı ordusunda iletişim ve ulaşım bozukluğu olması.

9-Osmanlı’nın siyasal yalnızlık içinde olması.

D-Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913)

1-Midye-Enez çizgisinin batısındaki topraklar Bal-kan devletlerine bırakıldı(Osmanlı, Gelibolu Yarı-madası hariç olmak üzere, Doğu Trakya ve Balkan topraklarının tamamını kaybetti.)

2-Ege adalarının durumu ve Arnavutluğun sınır durumu büyük devletlerin kararına bırakıldı

Açıklama: Ege Adaları fiilen elden çıkmıştır. I. Dünya Savaşı başlayınca; Ege Adaları meselesi askıya alınmış; Lozan Antlaşması ile Ege Adaları resmen Yunanistan’a verilmiştir.

E-I. Balkan Savaşının Sonuçları

1-Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’daki varlığı ta-mamen sona erdi.

2-Edirne ve Kırklareli Bulgaristan’a bırakıldı

3-Gökçe Ada ve Bozca Ada hariç, Ege Adaları fiilen elden çıktı

4-28 Kasım 1912’de, Arnavutluk, bağımsızlığını i-lan etti. Bu durum İslamcılık politikasını da olum-suz etkiledi. (Osmanlı Devleti’nden ayrılan son Balkan devleti Arnavutluktur.)

5-İttihat ve Terakki Partisi, 23 Ocak 1913’de dü-zenlediği Bab-ı Âli Baskını sonucunda hükümeti tam olarak ele geçirdi. (Bu partininresmî iktidar dönemi başladı.)

Açıklama:İttihat ve Terakki Partisi 1889’da kuru-lan II. Meşrutiyetin ilanında etkili olan, 31 Mart O-layından itibaren yönetimde etkili olmaya başla-yan, II. Meşrutiyet Döneminde Türkçülüğü devle-tin siyasi düşüncesi haline getiren, Osmanlı Devle-tini I. Dünya Savaşına sokan bir partidir.

6-Mustafa Kemal’in  ordunun siyasete girmemesi şeklindeki görüşünün doğruluğu ispatlandı.

7-Bulgaristan Ege Denizi’ne ulaşmıştır.

8-Balkan devletleri arasındaki anlaşmazlık sonu-cunda II. Balkan Savaşı çıkmıştır.

9-Balkanlar’dan Anadolu’ya göç başladı

10-Mustafa Kemal siyaseti bırakmıştır.

Açıklamalar:

1-I. Balkan Savaşında İstanbul tehdit altına gir-miştir.

2-Londra Antlaşması II. Balkan Savaşı’nın çıkması  üzerine yürürlükten kalkmıştır.

II. BALKAN SAVAŞI

A-Savaşın Nedenleri

1-Bulgaristan’ın I. Balkan Savaşı sonucunda en bü-yük payı  alması (Özellikle Makedonya üzerindeki anlaşmazlıklar) ve Ege Denizine ulaşmasından do-layı Balkan devletlerinin aralarında anlaşmazlığa düşmesi.

2-Bulgaristan’ın Ege Denizi’ne kadar genişlemesini Yunanistan’ın uygun görmeyişi.

3-Osmanlı Devleti’nin bölgeden çekilmesiyle mey-dana gelen otorite boşluğu

Yunanistan’ın çalışmaları sonucunda Sırbistan, Karadağ ve Romanya Bulgaristan’a karşı birleş-miştir. Bulgaristan’ın zor durumda olduğunu gören Enver Paşa harekete geçerek, Edirne ve Kırk-lareli’ni Bulgarlardan almıştır.

II. Balkan Savaşı sonucunda  Bulgaristan yenildi.

B-Savaş Sonucunda Yapılan Antlaşmalar

1-Bükreş Antlaşması (10 Ağustos 1913):

Balkan devletleri arasında yapıldı.

Açıklamalar:

1-Bulgaristan I. Balkan Savaşı’nda aldığı toprakla­rın büyük bir kısmını kaybetti.

2-Bükreş Antlaşması  Balkanlarda huzuru sağlaya­madı.

3-Bu antlaşmaya Osmanlı Devleti katılmadı.

4-Bulgaristan Ege Denizi ile bağlantısını devam ettirdi.

2-İstanbul Antlaşması (29 Eylül 1913)

İstanbul Antlaşması Osmanlı Devleti ile Bulgaris­tan arasında imza­landı.

Antlaşmanın İçeriği:

1-Meriç nehri iki  ülke arasında sınır kabul edildi.

2-Edirne, Kırklareli Dimetoka ve Kırkağaç Osmanlı Devle­tinde kaldı.

3-Bulgaristan’daki Türklerin yasal hakları garanti altına alındı.

4-Bulgaristan’daki Türklerin; isterlerse dört yıl içe­risinde Türkiye’ ye göç edebilecekleri karalaştırıldı.

Açıklamalar:

1-Bulgaristan’ın Ege Denizi ile bağlantısı kesil­medi.

2-Bu günkü Türk-Bulgar sınırı yaklaşık olarak çi-zildi.

3-Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı öncesinde; sa­vaş esnasında Bulgaristan üzerinden Almanya ile kara bağlantısı kurabilmek için Dimetoka’yı Bulga­ristan’a bıraktı.

3-Atina Antlaşması (14 kasım 1913):

Atina Antlaşması Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında imza­landı.

Antlaşmanın İçeriği:

1-Yunanistan’daki Türklerin hakları güvence altına alındı.

2-Yanya, Girit ve Selanik Yunanistan’a bırakıldı.

3-Ege Adalarının durumu büyük devletlerin kara­rına bırakıldı.

NOT:Büyük devletler 16 Kasım 1913’te aldıkları karar ile İmroz, Bozcaada ve Meis dışındaki Ege Adalarını Yunanistan’a, On İki Adayı da İtalyanlara verdiler.

4-İstanbul Antlaşması (13 Mart 1914):

İstanbul Antlaşması Osmanlı devleti ile Sırbistan arasında  imzalandı. Osmanlı’nın Sırbistan ile sınırı olmadığı için; bu antlaşma ile yal­nızca Sırbistan’da kalan Türklerin hakları görü­şüldü.

C-II. Balkan Savaşının Sonuçları

1-Balkanlar’da azınlık durumuna düşen Türklerin hakları imzalanan antlaşmalarla güvence altına alındı

2-Edirne ve Kırklareli Bulgaristan’dan geri alındı.

3-Bulgaristan malubiyetini telafi etmek için I. Dünya Savaşına girdi.

Açıklamalar:

1-İttihat ve Terakki Partisi savaştan sonra; orduyu, gençleştirmek ve Almanya’dan subaylar getirerek modernize etmek için hare­kete geçtiyse de; I. Dünya savaşı başladığı için İttihat ve Terakki Parti­sinin düşüncesi sonuçsuz kaldı.

2-Mustafa Kemal Edirne’nin kurtuluşuna katılmıştır

3-Arnavutluk Balkan Savaşlarına katılmamıştır

4-Balkan Savaşlarından sonra Balkanlarda Rusya, Osmanlı yerine Avusturya ile karşı karşıya geldi

5-Osmanlı’nın Almanya’dan faydalanarak orduyu ıslah etmek istemesi Osmanlı ile Almanya’yı birbi­rine daha fazla yaklaştır­mıştır.

6-Türk ordusu II. Balkan Savaşında sadece Bulga­ristan ile savaşmıştır

7-II. Balkan Savaşı esnasında Avrupalı devletlerin tepkisinden çekindiği için Osmanlı ordusu Meriç’in batısına geçmemiştir.

8-Balkan Savaşları Osmanlı’nın I. Dünya Savaşına girmesinde etkili olmuştur.

I.DÜNYA SAVAŞI (1914-18)

A-Savaşın Genel Nedenleri

1-Fransız İhtilali sonucunda ortaya çıkan düşünce­lerin hızla yayılması

2-Sanayi İnkılabı sonucunda gelişen sanayi, berabe­rinde hammadde ve Pazar ihtiyacını da ortaya çı­karmıştı. Hammadde ve Pazar ihtiyacı ise sömür­geci devletleri karşı karşıya getirdi.

3-Almanya ve İtalya’nın siyasi birliklerini kurma­ları sonucunda Avrupa’nın siyasi dengesinin bo­zulması

4-Bloklar arası silahlanma yarışının hızlanması

Açıklamalar:

Almanya, Fransa’dan Alses Loren böl­gesini al­dıktan sonra kendisini Fransa karşısında güvensiz hissetmeye başladı ve kendini güvende hissetmek için ittifaklar ve bloklaşmalar döne­mini başlattı.

Devletlerarası bu çıkar çatışmaları sonucunda Avrupa bloklara ayrılmıştır.1883’te Almanya, Avusturya-Macaristan ve İtalya arasında üçlü itti­fak(bağlaşma devletleri) kurulmuştur. Savaş başla­dıktan sonra kendine Anadolu’dan pay verilen İtalya bu gruptan ay­rılmış; ancak  bu boşluk Os­manlı Devleti ve Bulgaristan’ın ittifak bloğuna katılmasıyla dol­durulmaya çalışılmıştır.

1907’de ise İngiltere, Fransa ve Rusya arasında Üçlü İtilaf (Anlaşma Devletleri) kurulmuş bu gruba daha sonra Japonya, Sırbistan, Romanya, Belçika, Portekiz, Brezilya, ABD ve Yuna­nis­tan gibi dev­letler de katılmıştır.

Bloklaşmanın Önemi:

1-Devletler arası gerilim arttı.

2-Fransa ile Almanya arasında XIX. yüzyıl sonla­rında başlaması muhtemel olan ikili savaş ertelendi.

3-Silahlı ve bloklu tehdide dayalı zoraki barış dö­nemi oluştu.

4-Avusturya ile Sırbistan arasında 28 Temmuz 1914’de başlayan özel savaş dünya savaşına dö­nüştü.

B-Savaşın Özel Nedenleri

1-Almanya ile İngiltere arasında ortaya çıkan siyasi ve ekonomik rekabet

Açıklama: Özel sebepler arasında en etkili sebep bu sebeptir. Sömürgeleri kendi topraklarının 104 katına çıkan İngiltere, Almanya’yı sömürgeleri için bir tehdit unsuru olarak görüyordu. Almanya’nın İngiltere aleyhine büyümek istemesine rağmen; İngiltere mevcut durumunu korumak istiyordu.

2-Fransa’nın Sedan Savaşı sonucunda Almanya’ya kaptırdığı Alses Loren  bölgesini geri almak iste­mesi

Açıklama: Almanya 1871 yılında, taş kömürü yö-nünden zengin olan Alses Loren’i Sedan Savaşı ile Fransa’dan almıştı.

3-Boğazları ele geçirip sıcak denizlere inmek iste­yen Rusya’nın Almanya ve Avusturya–Macaristan’ı etkisiz hale getirme düşüncesi.

4-Rusların Slavları birleştirme (Panslavizm) poli-tikasının Avusturya-Macaristan’ı etkilemesi (Slav-Germen çatışması)

5-Rusya’nın Balkanlara yönelik politikasının Bal­kanlar üzerinden Orta Doğuya açılmak isteyen Al­manya’yı tedirgin etmesi.

6-Siyasi birliğini geç tamamlayan İtalya’nın yeni sömürgeler  ele geçirmek ve Akdeniz’de etkili ol­mak istemesi.

Açıklama: İtalya Ak Deniz’e yönelik emelleri için Avusturya ile karşı karşıya geliyordu; ki bu durum İtalya’nın I. Dünya Savaşı başladıktan sonra İttifak Grubunu terk ederek İngil­tere’nin yanına geçme­sinde de etkili oldu.

7-Dini ve kültürel yayılma yarışı

Açıklama: Sömürgeci devletler sömürmek istedik­leri bölge­lerde öncelikle dinlerini ve kültürlerini yaymaya çalışıyordu

8-Hanedanlar arası mücadeleler

C-Savaşın Başlaması

Avusturya-Macaristan Veliahtı’nın Bosna-Hersek ziyareti sırasında öldürülmesi savaşın başlaması için bir kıvılcım olmuştur. Bu olaydan sonra Avus­turya Sırbistan’a savaş açmıştır. Bunun üzerine Rusya Sır­bistan’ın; Almanya da Avusturya’nın ya-nında yer almış ve İngiltere ile Fransa’nın da dev­reye girmesiyle 1.Dünya savaşı başlamıştır.

I.Dünya savaşının başlamasıyla Japonya da sa­vaşa girmiş; Uzak doğudaki Alman sömürgelerini ele geçirerek kısa süre içinde amacına ulaşmış ve sa­vaştan çekilmiştir.

D-İttifak Grubu(Bağlaşma)

1-Avusturya-Macaristan İmparatorluğu,

2-Almanya,                                                                                                                                              3-İtalya( İtalya savaş başlamadan önce İttifak gru­bundaysa da savaş başladıktan sonra; Avus­turya ile çıkarları çatıştığı, Almanya’dan beklediği başarıyı bulamadığı, isteklerine İtilaf bloğunda ulaşacağına inandığı ve Gizli Antlaşmalarla kendi­sine yapılan teklifleri cazip bulduğu için 1915’den itibaren İtilaf bloğuna geçmiştir.)

4-Osmanlı   Devleti

5-Bulgaristan (Bulgaristan’ın savaşa girmesi ile Almanya ile Osmanlı arasında kara bağlantısı ku­rulmuştur.)

NOT: Balkan Savaşları Osmanlı ile Bulgaristan’ın

I. Dünya Savaşına girmesinde etkili olan ortak se-beptir.

E-İtilaf (Anlaşma) Grubu

1-İngiltere

2-Fransa

3-Rusya

4-İtalya

5-Japonya

6-Sırbistan( Savaştan sonra Yugoslavya’nın çatısı altında siyasi varlığı sona erdi)

7-Romanya( Rusya’nın baskıları ve Avusturya topraklarındaki emellerinin bir sonucu olarak sa­vaşa girdi)

8-Belçika(Almanya’nın Fransa’ya saldırırken Bel­çika üzerinden geçmesi, Belçika’yı savaşın içine çekti.)

9-Karadağ (Savaştan sonra Yugoslavya çatısı al­tında siyasi varlığı sona erdi.)

10-Yunanistan (Savaşın başlangıcında, gidişatında ve sonucunda önemli bir etkisi olmayan Yunanis­tan; savaşa en son katılan devlettir.)

11-Portekiz

12-ABD(ABD Almanya’nın  ticaret ve yolcu ge­milerini batırması ve ABD ile arasında gerginlik bulunan Meksika ile işbirliği yapması üzerine 2 Nisan 1917’de savaşa katıldı. ABD’’in savaşa gir­mesiyle savaşın dengesi itilaf lehine bir şekil aldı. Savaşın başlangıcında etkili olmayan ABD savaşın sonu­cunda etkili olmuştur. ABD savaşa girerken Wilson Prensiplerini yayınladı. ABD’nin savaşa girmesi savaşın süresinin kısalma­sında, savaşın İtilaf Devletleri lehine sonuçlanmasında, Rusya’nın savaştan çekilmesinden dolayı oluşan boşluğun doldurulmasında etkili oldu. ABD savaşa girmekle tarafsızlık politikasını da bozmuş oldu.)

13-Brezilya

F-Almanya’nın Osmanlı Devletini yanına çek­mek istemesinin nedenleri

Osmanlı Devleti’nin jeopolitik konumundan fay-dalanarak;

1-Savaşı Orta Doğuya kaydırarak Avrupa’da ra­hatlamak

2-Rusya’nın dikkatini Avrupa dışına çekmek

3-İngilizlerin sömürge yollarını kesmek(Süveyş Kanalı…)

4-Rusya ile İtilaf devletlerinin bağlantılarını kes­mek(Boğazlar…)

Osmanlı’nın halifelik gücünden faydalanarak;

1-Sömürgelerdeki Müslümanları İngiltere ve Fransa’ya karşı kışkırtmak

2-Rus hakimiyeti altında yaşayan Müslüman Türk­leri Rusya’ya karşı kışkırtmak

Açıklama:Çok iyi teçhiz edilip hazırlandığı tak­dirde Os­manlı ordusunun savaşabileceğine inanan Almanya’nın gerek bu beklentisi; gerekse Os­manlı’nın jeopolitik durumuna yönelik olan beklen­tisi büyük oranda gerçekleşti. Fakat, Almanya, ha-lifelik müessesesinden umduğunu bulamadı.

NOT: Almanya Osmanlı’ya ait olan Musul-Kerkük petrollerinden de faydalanmak istemiştir.

H-Osmanlı Devletinin Savaşa Giriş Nedenleri

1-Son dönemlerde kaybettiği toprakları geri al­mak.

2-Siyasi yalnızlıktan kurtulmak (İtilaf grubu savaş esnasında Osmanlı’nın yükünü çekmemek ve Rus-ya’yı küstürmemek için Osmanlı’yı yanlarına al­mamışlardır.)

3-İttihat ve Terakki Partisinin; Alman hayranlığı ve Alman desteğiyle ülkenin kalkınabileceği düşüncesi

4-Kapitülasyonlar ve dış borçlar nedeniyle artan İngiliz ve Fransız baskısından kurtulmak.

5-2 Ağustos 1914’te Almanya ile Osmanlı arasında gizli bir antlaşma yapılması

6-19 Ağustos 1914’te Bulgaristan ile Osmanlı ara­sında bir dostluk antlaşması imzalanması

7-Turan imparatorluğu kurma fikri (Enver Paşa Osmanlı bayrağı altında bütün Türk dünyasını bir­leştirmeyi hayal ediyordu. Osmanlı Devleti’nin bü-tünlüğünü koruyamadığı bir dönemde Turancılı­ğın düşünülmesi İttihatçıların hayalciliğini göste­rir)

8-Almanya’nın savaşı kazanacağına inanılması

9-Yunan “megali idea”sını sonuçsuz bırakmak

10-Almanya ile gizli ittifak yapılmış olması.

11-Rus, İngiliz ve Fransız sömürgelerindeki Türk ve İslam ülkelerinin istiklale kavuşturulacağı dü­şüncesi

I-Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girmesi

İngilizlerden kaçan Goeben ve Breslav adlı Alman gemileri Osmanlı Devletine sığınmıştır. Osmanlı Devleti bu gemileri satın aldığını açıklamış ve ge­milere Yavuz ve Midilli isimlerini vermiştir. Ancak bu ge­milerin Rusya’nın Sivastapol ve Odesa li­manlarını bombalamaları üzerine Osmanlı Devleti savaşa girmek zorunda kalmıştır.

Rusya,İngiltere ve Fransa Osmanlı devletine savaş açınca; Osmanlı Devleti de 14 Ka­sım 1914’tde Kut-sal Cihat ilan etmiştir.

İ-Osmanlı devletinin savaşa girmesiyle

1-Yeni cepheler açılmıştır.

2-Savaş daha geniş alana yayılmış ve uzamıştır.

3-Almanya ve müttefikleri avantaj sağlamıştır.

4-İngiltere Kıbrıs’ı kendi topraklarına kattığını a-çıklamıştır.

5-Savaş Orta Doğuya kaymıştır.

6-Almanya Avrupa’da rahatlamıştır.

7-Gizli antlaşmalar gündeme gelmiştir.

8-İngiliz  sömürge yolları tehlike altına girmiştir.

9-Rusya’nın İtilaf devletleri ile bağlantısı zedelen­miştir.

K-Osmanlı’nın Savaş Öncesi Durumu

1-Osmanlı Devleti İttihat ve Terakki Partisi tara­fından yönetilmektedir.

2-Ordu Almanya’nın desteği ile modernize edil­meye çalışılmaktadır.

3-Suriye, Filistin, Irak, Lübnan ve Hicaz Os­manlı’nın elindedir.

4-Ege Adalarının durumu belirsizdir.

5-On İki Ada hâlâ İtalya’nın elindedir.

6-Kıbrıs İngiltere’nin elindedir.

7-Balkan Savaşlarından çıkan Osmanlı Devleti sa-vaşa hazır değildir.

L-İtilaf Grubunun Osmanlı’nın Savaşa Girme­sini İstememe Nedenleri

1-Savaşın alanının genişleyecek olması.

2-İngiliz sömürge yollarının tehlikeye girecek ol­ması.

3-Rusya ile İtilaf devletlerinin bağlantılarının kesi­lecek olması

4-Şark meselesinin karışık bir ortama gelecek ol­ması

5-Sömürgelerdeki Müslümanların İngiltere ve Fran sa’ya isyan etme ihtimalinin olması.

 Devamı için tıklayınız.