Küreselleşme, Eğitim ve Gelecek Makalesi
Makaleden bir kesit:
Küreselleşme
Küreselleşme; gruplar, ülkeler, bölgeler arasında ekonomik, teknolojik, siyasal ve kültürel
İlişkilerin artması, karşılıklı olarak daha fazla etkileşimi, sınır tanımaz gelişmelerle millî sınırların zayıflatılması ve bunlara bağlı olarak küresel toplum ve vatandaşlık bilinci geliştiren süreçler, kabuller ve yaptırımlara dair geniş içerikli bir kavramdır (Karabağ, 2006: 151). Başka bir tanımla küreselleşme, Batı’nın Doğu ile ilişkileri sonucu geç Ortaçağ döneminde şekillenmeye başlayan ve zamanla kolonist-kapitalist sömürge sisteminin çeşitli aşamalarından geçerek geldiği yeni bir yapılanmadır (Kaçmazoğlu, 2002: 48). Küreselleşmeyi İstanbul’un fethi sonrasında başka yollardan Doğu’ya ulaşma çabasına giren Batılıların başlattığı coğrafi keşiflerle 15. yüzyıldan itibaren başlatanlar bulunmaktadır (Karabağ, 2006: 152; Kızılçelik, 2002a: 14; Yılmaz, 2006: 83; Kaçmazoğlu, 2002). Tarih boyunca dünyanın başka yerlerinde olup biten ekonomik, bilimsel, teknolojik gelişmeler, dünyanın geri kalan kısmını etkilemiştir. 1990 sonrasında da olan budur. Ancak 1990 sonrasını öncesinden ayıran bu etkinin hızı, şiddeti ve toplumun tüm kesimlerine olan etkisidir. Bu gelişmeler şöyle sıralanabilir (Çınar, 2006: 125): o Bilişim teknolojisinin gelişmesiyle (telefon, bilgisayar, internet, uydu teknolojisi gibi) bilgi üretimi ve iletiminin büyük boyutlara ulaşması ve bunun sonuçları. o Ulaşım araçlarının gelişmesi ve yaygınlaşması (uçak ve hızlı tren); malların pazara daha hızlı ve ucuz olarak ulaşmasını sağlayarak ticareti geliştirmesi ve sonuçları. o Sermayenin bazı Çok Ülkeli Şirketlerde (ÇÜŞ) toplanması, finans piyasalarının bilişim yoluyla birbirine bağlanarak finans oligarşisini bütünleştirmesi, bu oligarşinin gücünün artması ve sonuçları. o Kültür imal endüstrisinin gelişmesi, gelişememiş ülke aydınları ve halkında aşağılık duygusu ve sömürge bilincinin yerleştirilmesi. Burada dikkati iki nokta çekmektedir: Bilişim teknolojisinin (BT) olanakları ve bundan yararlanan Batı ve neoliberal ideoloji. BT boyutuyla küreselleşme kaçınılmazdır ve insanlığa yeni olanaklar sunmaktadır. Liberalizm boyutu ise sömürgeci bir anlayış olarak toplumsal, ekonomik ve kültürel yönler başta olmak üzere insanlığın büyük kısmını tehdit etmektedir. 1990 sonrası dönemde sosyalist Doğu bloğunun dağılmasıyla seçeneksiz kalan ve ideolojik bir boşluk bulan liberalizmin sosyal devleti de ortadan kaldırarak sermaye lehinde çalışan bir yeni düzen inşası içinde olduğu dikkat çekmiştir. Yukarıdaki sıralanan gelişmeler sonucunda kaçınılmaz bir süreç olan küreselleşme, kapitalizmin elinde ve onun istediği yönde şekillenmiştir. İnsanlık, tarihinin en keskin dönemeçlerinden birini çok hızlı bir biçimde geçmektedir. Değişimin kendisinin ötesinde hızı bile toplumsal, siyasal ve kültürel depremler aratmaktadır. Değişimin yönünü ve doğasını kavramış, hazırlıklı toplumların ayakta kalabileceği bir dünya ortaya çıkmaktadır. Küreselleşme, Amerika ve Avrupa’nın çıkarına bir dünya kurma düşüdür. Zaten küreselleşme, onların çıkarına bir dünya düzeni inşa etmiştir. Küreselleşme, dünya toplumları arasında kutuplaşmaya, düzensizliğe, eşitsiz gelişmeye yol açtı ve eşitsizliklerin boyutlarını yükseltti (Kızılçelik, 2002a: 14). Türkiye de küreselleşme sürecine katılan ülkelerdendir. Türkiye, 1980 yılında 24 Ocak kararları, 1991’de yürürlüğe giren 32 sayılı kararla (RG: 20918 Türk Parasının Kıymetini Koruma) ve 21 Haziran 2001 tarih ve 4686 sayılı Uluslararası Tahkim Anlaşması Kanunu ile mal ve sermaye piyasalarını son dönem küreselleşmesine açmıştır. Küreselleşme, uluslararası ticaret ve toplumların birbirini etkilemesi anlamında ele alınırsa, bunun tarihin her döneminde olduğu bir gerçektir. Günümüzdeki farklılık bilişim teknolojisinin sağladığı olanaklar ile bu etkileme ya da etkileşimin hızı ve şiddetindedir.
Küreselleşme, Eğitim ve Gelecek Makalesi Tamamı için tıklayınız… |
