Türkiye Irak Siyasi ilişkileri

Ortadoğu’nun nüvesi olarak gördüğümüz komşumuz Irak’ın istikrarlı bir yapıya kavuşturulması Türk dış politikasının öncelikli hedefleri arasında yer almaktadır. Irak’ın toprak bütünlüğünün korunması, güvenlik ve istikrarının tesisi, iç barışının sağlanması, ülkenin ekonomik refaha kavuşması, bölge açısından güvenlik ve refah üretebilen bir devlet haline gelmesi, komşularıyla ve uluslararası toplumla yeniden bütünleşebilmesi, Irak’a yönelik politikamızın temel parametrelerini oluşturmaktadır. Türkiye bu anlayış temelinde, Irak’ın bağımsızlığını, siyasi birliğini ve toprak bütünlüğünü kuvvetle desteklemiş, güvenlik ve istikrarını gözetmiş, Irak’taki tüm nüfus kesimlerine eşit mesafede durmuştur.

Türkiye’nin girişimiyle Irak’ın işgalinin hemen öncesinde başlatılan ve son toplantısı 2008 yılında yapılan “Irak’a Komşu Ülkeler Süreci” ilk etapta Irak’ın komşularının, ardından ilgili ülke ve uluslararası kuruluşların Irak’a yönelik çabalarının eşgüdümü ve bu ülkede istikrarın tesisine katkıda bulunulması bakımlarından önemli bir işlev görmüştür.

2008 yılında Irak’la Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’ni (YDSK) tesis etmemiz, 2009 yılında güvenlikten enerjiye, eğitimden ulaştırmaya, bayındırlıktan sağlığa 48 mutabakat muhtırasını imzalamamız, Musul ve Basra’ya ilaveten 2010 yılında Erbil’de de Başkonsolosluk açmamız, Irak’la ve Irak halkının tüm kesimleriyle ilişkilerimizin her alanda süratle geliştiğinin göstergeleridir. Bu adımlarla, iki ülke arasında başta siyasi ve ekonomik konular, güvenlik ve askeri işbirliği ile kültürel konular olmak üzere tüm alanlardaki ilişkilerin geliştirilerek, Irak ve Türkiye arasında uzun vadeli bir stratejik ortaklık kurulması hedeflenmektedir.

2012 yılı itibarıyla, Irak Türkiye’nin ihracatında, 10.830 milyar ABD Doları’yla ikinci büyük partner konumuna gelmiştir. Ticari ilişkilerin yanı sıra, Türk şirketlerinin Irak’ta üstlendikleri müteahhitlik hizmetleri de önemli bir düzeye ulaşmıştır.

Irak’la enerji alanındaki işbirliğimiz de güçlenmektedir. Türkiye, enerji kaynakları bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan Irak’ın petrol ve doğalgaz kaynaklarının dünya pazarlarına ulaştırılması bakımından da ön plana çıkmaktadır. Irak’la bu alandaki işbirliğinin gelişmesi, kaynak ve güzergâh çeşitliliği sağlaması bakımından, Avrupa ve küresel enerji güvenliğine katkıda bulunacaktır.

Öte yandan, PKK terör örgütüyle mücadele amacıyla kurulmuş bulunan Türkiye-Irak-ABD Üçlü Mekanizması kapsamındaki çalışmalar da devam etmektedir. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’yle yoğun temaslar, diğer hususların yanısıra, bu açıdan da uygun bir zemin oluşturmaktadır.