Çikolata Hakkında Ayrıntılı Bilgi

Çikolata: Kakao bitkisinin tanelerinden elde edilen katı veya sıvı besin.

XVI. yy.da, Aztek imparatoru Montezuma’nm sarayında, Hernan Cortes ilk defa olarak, bir ağacın (caca-huatl) meyvelerinden yapılmış içkiyi, chocolatl’ı tattı.

Kakao bitkisi, yüksekliği 7 metreyi aşabilen ve yaprakları yıl boyu yeşil kalan bir ağaçtır (odunsu bitki). Sıcak ve nemli iklimlerde yetişir; bunun için özellikle Amerika ve Afrika’nın tropikal bölgelerinde yaygındır.

Cortes, Meksika’dan dönüşünde bu buluşunu getirdiği zaman yurttaşları, yerli admi çikolata ve kakao’ya dönüştürdüler. Bundan yapılan yeni içki kısa zamanda moda oldu; katı çikolatanın yapım yöntemi ise ancak XIX. yy.da bulundu.

Toplandıktan sonra, kakao taneleri ayıklanır, kavrulur, öğütülür ve şeker veya balla karıştırılır.

Bütün bunlar yumuşak bir hamur haline getirilince, kalıp makinesi, kalıplara döker. Soğuduktan sonra çikolata parçaları alüminyum kâğıda sarılır.

Günümüzde sütlü, bademli, fındıklı v.b. çeşitli çikolatalar yapılmaktadır. Pasta ve tatlıların hazırlanmasında da çikolatadan yararlanılır. Eczacılıkta, özellikle çocuk hastalıklarına karşı kullanılan ilaçlara tad ve kıvam vermek için çikolata katıldığı olur.

Çikolatayı eskiden hep dış ülkelerden getirten Türkiye’de ilk fabrika 1924′te kuruldu; bugün çikolata üreten fabrika sayısı 30′dan fazladır.

Çikolata Yapımı

Latince adı “tanrıların besini” anlamında Theobromocacao olan kakao ağacından elde edilen kakao, Batı Afrika, Batı Hint Adaları ve Güney Amerika’da üretilir. Kakao ağaçları dört yaşından sonra meyve vermeye başlar. Boyu 4-10 metre olan ağaç yılda iki kez ürün verir. Gövdeye ya da ana dallara yakın yerlerde çıkan meyve, olgunlaştığında uzunluğu 35 cm kadardır. Bir meyvenin içinde yaklaşık 2,5 cm boyunda 20-40 tohum, yani kakao çekirdeği bulunur. Etli, olgun meyvelerin içinden çıkarılan çekirdekler birkaç gün muz yaprağında mayalandırılır. Daha sonra güneşte kurutulur ve böylece çekirdekler fabrikada işlenmeye hazır hale gelmiş olur. Fabrikada temizlenen kakao çekirdekleri kavrulur ve öğütülür. Elde edilen macun görünümündeki sıvı,çikolata yapımında kullanılır. Ayrıca preslenerek kakao ve kakao yağı elde edilir.

Kavrulmuş kakao parçaları şekerle karıştırılır ve bir kapta ağır silindirlerle hamur haline getirilir. Bu hamur ince çikolata tabakalarına dönüştürülür ve ardından bu tabakalar kakao yağı katılarak yumuşatılır. Sonra dikdörtgen olukları bulunan bir makinenin içine koyulur. Oluklar içindeki silindirlerle çikolatayı yumuşak ve pütürsüz hale getirilir. Sonunda sıvıya dönüşen çikolata kalıplara dökülür ve soğutulur. Katılaşan çikolatayı çıkarmak için kalıp biraz ısıtılır.

Sütlü çikolata, inek sütünden süttozu, vanilya ile başka tat ve koku vericiler eklenerek elde edilir. Değişik çikolatalar yaparken, çikolatanın yumuşak ve kolay işlenebilir olması için soya fasulyesinden elde edilen "lesitin" maddesi de eklenir.

Çikolata Çeşitleri

Bitter çikolata: Bileşiminde en az %18 kakao yağı ve en az %14 yağsız kakao kuru maddesi olacak şekilde en az %35 toplam kakao kuru maddesi içeren çikolatadır.

Sütlü çikolata: Bileşiminde en az %2,5 yağsız kakao kuru maddesi olacak şekilde en az %25 toplam kakao kuru maddesi içeren, ayrıca en az %14 süt kuru maddesi ve en az %3,5 süt yağından oluşan, kakao yağı ve süt yağı toplam miktarı ise en az %25 olan çikolatadır.

Beyaz çikolata: Bileşiminde en az %20 kakao yağı ve en az %14 süt kuru maddesi içeren ve en az %3,5’i süt yağı olan çikolatadır.

Dolgulu çikolata: Dış kısmı toplam ürün ağırlığının en az %25’ini içeren, bitter çikolata, sütlü çikolata, bol sütlü çikolata ve beyaz çikolatalardan birinden oluşan dolgulu çikolatadır.

Pralin: Toplam ürün ağırlığının en az %25'i bitter çikolata, sütlü çikolata, bol sütlü çikolata, beyaz çikolataların kombinasyonundan, karışımından veya herhangi birinden ya da dolgulu çikolatadan oluşan bir lokma büyüklüğündeki çikolatadır.