Sendikaların Ekonomik Etkileri

Ücretlerin tek belirleyicisi sendikalar mıdır?

• Ücretlerin tek belirleyicisi sendikalar değildir. Bu konuda verimliliğin, işin niteliğinin, demografik özelliklerin ve piyasa yapısının da etkileri vardır. Örneğin verimliliğin yüksek olduğu durumlarda ücretler de yüksektir. Bunun gibi; yapılan gözlemler erkeklerin ortalama ücretlerinin kadınların ücretlerinden fazla olduğunu, tekelci piyasalarda ücretlerin rekabetçi piyasalara nazaran daha yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca zor ve tehlikeli işlerde de ücretlerin daha yüksek olduğunu ücret farklılıkları ünitesinden hatırlayacaksınız.

Sendikalar üyelerinin ve kendisine üye olmayan işçilerin ücretlerini nasıl etkilerler?

• Sendikaların üyelerinin ücretlerini sendika öncesi duruma göre yükselttiği açıktır. işgücünün sendikalaşma çabasının en önemli sebebi budur.

• Sendikalar faaliyetleri ile sadece üyelerinin ücretlerini değil-dolaylı olarak-üye olmayan işçilerin ücretlerini de etkilerler. Bu etkiler dört grupta toplanabilir.

• Bu etkilerden yayılma etkisine göre sendikalı sektörde ücretler yükseldiği için işsiz kalanların sendikasız sektöre geçmeleri sendikasız işçi ücretlerini düşürecektir. Öte yandan, sendikasız işçilerin sağladığı avantajlar nedeniyle sendikalaşmaya çalışmaları işveren açısından ciddi bir tehdit olacak, bunu önlemek için işveren sendikasız işçilerin ücretlerini yükseltebilecektir.

• Sendikalı sektörde ücretlerin daha yüksek olması, bu sektörde işsiz kalanların diğer sektöre geçmeyip sendikalı iş bulmak için beklemelerine veya sendikasız sektördeki işçilerin istifa ederek sendikalı sektörde iş aramalarına da sebep olabilmektedir. Bekleme işsizliği olarak adlandırılan bu etkiye göre-emek talep eğrisinin esnekliğine bağlı olarak sendikasız işçi ücretleri artıp azalabilmektedir.

• Son olarak, ürün piyasası etkisine göre sendikalı sektörde ücretlerin yükselmesi bu sektördeki maliyetlerin ve fiyatların artmasına sebep olacak, tüketici talebi daha ucuz hale gelen sendikasız işçilerin ürettikleri ürünlere kayacaktır. Bu talep artışı sendikasız işçi ücretlerini arttıracaktır.

Sendikaların verimlilik üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri nelerdir?

• Sendikaların verimliliği hem olumsuz hem de olumlu etkilediği ileri sürülmektedir.

• Sendikaların istihdam düzeyini korumaya yönelik kısıtlayıcı kurallarının, grevler nedeniyle üretimin kesintiye uğramasının ve yüksek ücretler nedeniyle işsiz kalan bireylerin başka sektörlere geçiş yapmalarının maliyetli ve verimliliği düşüren unsurlar olduğu söylenebilir.

• Öte yandan, sendikaların işçilerin şikayetlerini işverene aktarmada toplu ses olmaları sorunların çözülerek işgücünün daha verimli çalışmasını sağlamaktadır. Bunun gibi sendikaların kıdem esasını benimsemelerinin de verimliliği arttırdığı söylenebilir. Son olarak, sendikalar nedeniyle emek maliyeti yükselen işverenler ya nispeten ucuz hale gelen sermaye faktöründen daha fazla kullanacakları veya emek faktörünü daha etkin bir şekilde kullanmak için yönetim politikalarını değiştireceklerdir. Her iki durum da verimliliğin artmasına sebep olacaktır.

Sendikalar gerçekten firmaların kârlılığını azaltırlar mı?

• Yapılan gözlemlerin çoğu sendikaların genelde firma kârlılığını azalttıklarını, bu durumun özellikle eksik rekabetçi piyasalar için daha fazla söz konusu olduğunu göstermektedir.

Sendikalar firma içinde ve firmalar arasında ücret dağılımını nasıl etkilerler?

• Sendikaların ücret dağılımını iki yönde etkilediği düşünülmektedir. Eğer yayılma etkisi geçerli ise sendikaların sektörler arasında ücret dağılımını “bozucu” bir rol oynadıkları söylenebilir.

• Öte yandan, sendikaların temel politikalarından birisi olan eşit işe eşit ücret uygulamasının ücret dağılımındaki dengesizlikleri azalttığı bilinmektedir. Bunun gibi, bütün işçiler için belirli bir miktarda ücret artışının sağlandığı durumlarda da ücret dengesizlikleri azalabilmektedir.

Sendikalar enflasyondan sorumlu mudurlar?

• Bu konuda iki farklı görüş vardır. Bir görüşe göre sendika ücret politikası maliyetleri arttırarak ücret fiyat sarmalını harekete geçirmekte ve maliyet enflasyonunun oluşmasına sebep olmaktadır.

• Bir başka görüşe göre enflasyon parasal bir olgudur ve asıl sorumlu ücretleri arttıran sendikalar değil, sendikaların bu politikasını para arzını arttırarak destekleyen merkez bankalarıdır.

Sendikalar ile işsizlik arasında ilişki var mıdır?

• Sendikaların iki yönden işsizliği arttırdığı, bir yönden ise azalttığı söylenebilir. Ekonominin durgunluk dönemlerinde sendikalar nominal ücretlerin azalma yönünde esnemesine engel olarak işsizliği arttırabilirler. Bunun gibi sendikaların sağladıkları ücret avantajı çalışmayı düşünmeyen ikincil işgücünün piyasaya girmesine sebep olarak da işsizliği arttırabilir.

• Öte yandan, sendikaların toplu ses oluşturarak iş gücünün şikayetlerini çözmesi, işi bırakma oranlarını ve işsizliği azaltıcı bir etki oluşturabilecektir.

Sendikaların işgücünün milli gelirdeki payını arttırırlar mı?

• Yapılan araştırmalar, sendikaların genelde işgücünün milli gelirdeki payını arttırmak konusunda başarılı olamadıklarını göstermektedir. Bu sonuçtan hareketle sendikaların üyelerine sağladıkları avantajları işverenlerin sırtından değil, genelde sendikasız işçilerin daha düşük ücretler almaları pahasına gerçekleştirdikleri ifade edilebilir.

kaynak: kozanbilgi.net