İyonya Medeniyeti ve İyon Uygarlığının özellikleri
İyonyalılar M.Ö. 1200 yıllarında kurulmuş olup, akalar tarafından Anadolunun batısında, ege tarafında kurulmuştur.
İyonya ( Yunanca Ιωνία / Ionia ), Anadolu'da bugünkü İzmir ve Aydın illerinin sahil şeridine Antik Çağ'da verilen addır.
Anadolu medeniyetleri arasında en gelişmiş medeniyet İyonya medeniyetidir.
İyonyalılarda kolonici bir medeniyet olup birçok yerde koloniler kurmuşlardır.
Milattan Önce 10. yüzyılda Yunanistan’dan göç ederek Batı Anadolu’ya yerleşen İyonlar burada yeni şehir devletleri kurmaya başladı. Günümüzde bile bilinen Efes ve Milet gibi şehir devletlerinin kurucusu İyonyalılar’dır.
İyonyalılar dönemlerindeki özgür ve halkın haklarını koruyan yönetimleri sayesinde baskı altında kalmadan bilim, ticaret vb. şeylere yönelmişlerdir. Bu yaptıkları şeylerle dönemlerinde gelişmiş bir devlet olmuş ve gelecekteki çoğu özgür devletin kurucusu olmuşlardır. İyonya dönemlerinde halkı baskı altına almayan çok az sayıdaki ülkeden biridir. Ayrıca devletin dini yoktu. Bu sayede çoğu bilim insanını getirerek büyük ilerlemeler sağlamışlardır.
Kurdukları ticaret kolonileriyle birlikte farklı kültürlerle etkileşime girdiler. Ekonominin gelişmesiyle insanlar zenginleşti. Böylece demokrasi, insan hakları gibi kavramlara önem verdi. Özgür düşünce ortamı bu sayede oluştu. Bilim ve sanatta önemli gelişmeler yaşandı. Tales gibi ünlü bilim adamları bu şehir devletlerinde yetişerek bilime önemli katkılar sağladı. Aynı dönemde geometri ve astronomi bilimlerinde de önemli gelişmeler yaşandı. Günümüzde kullandığımız pek çok matematiksel ve geometrik terimlerin kökeni İyon Uygarlığı’na dayanır.
Pek çok alanda olduğu gibi mimaride de önemli gelişmeler kaydettiler. Artemis Tapınağı gibi devasa bir yapıyı inşa ederek zamanın en büyük binasını yapmış oldular. Yine dönemin en büyük tiyatrosunu Efes’te inşa ettiler. 50000 kişi kapasiteli tiyatronun ses izolasyonu günümüz teknolojisine çok yakın bir şekilde yapılmıştı. |