GRAFİK TASARIM ELEMANLARININ
İLLÜSTRASYONDAKİ YERİ
Nuray Tanır
GRAFİK TASARIM ELEMANLARI
Grafik Tasarım , görsel bir iletişim aracıdır. Birinci işlevi de mesaj iletmek yada bir ürün yada hizmeti tanımaktır. Grafik Tasarım ilk terimi 20. yüzyılın ilk yarısında metal kalıplara oyularak yazılan ve çizilen ve daha sonrada çoğaltmak üzere basılan görsel malzemeler için kullanılmıştır. Teknoloji geliştikçe, sadece malzemelerle değil, film aracılığıyla perdeye yansıtılan video ile ekrana gönderilen ve bilgisayarlar yardımı ile üretilen görsel malzemeler de grafik tasarımın kapsamının içine girmiş ve bu terim anlamını genişletmiştir.
Bir sorun ile başlayan grafik tasarım, sonuçta etkili, ilginç, kalıcı çözüm üretimidir. Her çözüm ise, görsel bir iletişimin aracıdır. İster ticari, ister sosyal, ister kültürel olsun, sanatsal tasarımlar her çözüm, bir estetik varlık, estetik bir emtiadır. Her emtia “kar” amacıyla üretilmiş bir maldır. Heykel de, resim de, film de, mimari de bir maldır. Bir fikri, bir düşünceyi, sanat veya sistem yönünden ifade etmek , o fikri boyutlandırarak somutlukla biçimlendirmektir.
Tasarım bir yapı yada aygıtın kısımlarının kağıt üzerine çizilmiş biçimi anlamında kullanılmıştır. TASARI; bir kimsenin yapmayı düşündüğü şey, olması yada yapılması istenen bir şeyin tasarlama sonucu, zihinde aldığı biçim olarak kullanılmaktadır. Başka değişle; Tasarlama işi veya tasarımlanan şekil, tasavvuf anlamına gelir. Tasarlamak zihinde hazırlamak anlamına gelir. Bir düşünceyi, bir hareketi, gerçekleştirmek için zihinde hazırlık yapmak demektir.
Grafik kelimesi kavramı genel anlamı ile tüm sanatsal, teknik ve endüstriyel resim, yazı ve çizimleri, çoğaltma tekniklerini, baskı için boyama ve çizim teknikleriyle yapılan resimleri kapsayabilmektedir. Bu nedenle grafik sanatlar denince yazılmış, çizilmiş baskı amacıyla, resmedilmiş, özgün resimlerle bunların üretilmişleri anlaşılmaktadır.
Grafik sanatları öteki sanat dallarından ayıran bir başka özellik, yapılan işin baskı için hazırlanmış olmasıdır. Afiş, amblem, logo, ilan , broşür, etiket, kitap basma, resimleme, süsleme ve ciltleme, tipografi, kutu ve harf tasarımları, çeşitli reklamcılık ve sanat tasarım ürünlerinin tümü grafik sanatlarının konusudur. Çok geniş bir anlamı kapsayan bu sanat dalı temelde güzel sanatların uygulamalı, sanatlarla ve yeni teknolojilerle buluştuğu bir alandır. Başka bir değişle grafik sanatlar teknolojik alanları kullanarak görsel öğelerden bir iletişim dili yaratır.
Grafik, batı ülkelerinde, yeni üretim biçimlerinin doğması ve birey-toplum ilişkilerinin git gide karmaşıklaşması sonucu ortaya çıkmış bir anlatım yolu, etkileyici bir dildir. Yapımcısında, çağdaş yaşamın gerilimini, çok renkliliğine uygun bir duyarlık bir yaratma gücü bekliyor. Her türlü tüketim ürününün, her türlü toplumsal olayın geniş yığınlara tanıtılması, duyurulması amacına yönelik, plastik sanatların ortak araç ve ilkelerinden yararlanan bir üst yapı ürünü, ama toplumun bütün katlarından plastik sanatlardan daha dolaysız bir yayılma, etkileme gücünde.
Türkiye’de grafik tasarım konusunda mümkün olduğunca çok şey öğrenme çabaları sırasında Türk tasarımcılara genellikle kısa, net, doğrudan sorular ve genellikle uzun derinlikli cevaplar getiren daha “felsefi” sorular sorulduğunda, bu sorular karşısında yapılan yorumların çoğu, Türkiye sınırları dışına taşan bir tasarım dünyası fikrini içeriyordu. “Büyük Köy” yada daha net söylemek gerekirse “Büyük Tasarım Atölyesi” içinde ulusal kimliğin kurulması gibi konulara önem verilmesi üzerinde yoğunlaşıyordu.
Grafik tasarımı öncüleri Sait MADEN, İhap Hulusi GÖREY, Mengü ERTEL, Bülent ERKMEN, Sadık KARAMUSTAFA, Yurdaer ALTUNTAŞ bireysel girişimleriyle uluslar arası yarışmalara, konferanslara, sergilere, tasarım projelerine, yayınlara katılmışlardır. Bir iletişim işi olan grafik tasarımı tarih içindeki gelişimi ve değişimi teknolojik araçların gelişimine paralellik göstermiştir.
Grafik tasarımcı öncelikle güvenilir, yenilikçi ve kişisel bir yaklaşım biçimi bulmaya çalışır. Bununla birlikte, tasarım temelde bir hizmettir ve aynı zamanda müşterinin, ürünün ve pazarın önceliklerine ve koşullarına uygun mesajların etkili bir biçimde iletme sorumluluğudur. Çok basite indirgeyecek olursak; hesabı ödeyecek olan müşteridir. Ama bu doğallıkla müşterinin her zaman haklı olacağı anlamına gelmez. İyi bir tasarım, çoğunlukla duyguların ve düşüncelerin paylaştığı ortak bir çalışma sonucu ortaya çıkar.
|
