Gnaeus Pompeius Magnus ( Pompey ) (MÖ 106 - 48)
Roma İmparatorluğunun son dönemlerinde general ve devlet adamı olarak görev yaptı. Bir Patrici ailesindendir ve İtalyanın kasabalarından çıkmıştır. Ama Roma asilleri arasına girebilmiştir. Pleb asıllı olan Marius'a karşı, Lucius Cornelius Sulla taraftarı olarak politikaya atıldı. Sicilya ve Afrika'da Marius taraftarlarını yendi, Sulla kendisine "Magnus" (Büyük) unvanını verdi.
M.Ö. 77-71 yıllarında İspanya valiliği yaptı. Spartakus önderliğinde ayaklanan köleleri yendi ve Crassus ile birlikte konsül seçildi (M.Ö. 70). Akdeniz'deki korsanları ortadan kaldırarak Roma ticaretini, özellikle, Doğu ülkelerinden Roma'ya buğday ticaretini güvenlik altına aldı. Anadolu'da Pontus Kralı Mithridates'e karşı yürütülen savaşta Roma kuvvetlerine komuta etti; Anadolu'nun büyük bir kısmını Roma egemenliğine soktu. MÖ 65 yılında, şimdiki Şebinkarahisar-Bayramköy bölgesinde, Pontos kralı VI. Mithridates'in ordusu ileRoma İmparatorluğu ordusunun yaptığı savaşta, Roma ordusunu komuta etti. Mitridates'in ordusunu yendi ve Şebinkarahisar-Bayramköy bölgesine, zafer kazanma evi anlamına gelen "Nicopolis" kentini kurdu. Athena (günümüzde Pazar) şehri de Pompey tarafından kuruldu. Bu başarıları ününü daha da artırdı.
Pompeius Magnus Marcus Licinius Crassus'a karşı ve Gaius Julius Caesar'a da dosttu. Üç politikacı Roma devletinin son dönemlerinde önemli rol oynamışlar ve aralarındaki ortaklığa da Birinci Triumvirlik ismiyle tanımlamışlardır (M.Ö. 60). Roma İmparatorluğu üçü arasında paylaşıldı. Roma'nın ve İspanya'nın yönetimi Pompeius'a düştü. Crassus öldükten sonra, Pompey ve Caesar tüm Roma topraklarının hakimiyeti için tartıştılar. Sezar ile arası açılan Pompey, Pharsalos'ta Sezar ile yaptığı savaşı kaybetti (M.Ö. 9 Ağustos 48). Mısır'a kaçtı. Mısır'da öldürülen Pompeius'un kesik başı Sezar'a gönderildi. |