Nakliyat Sigortası Hakkında Bilgi ve Kıymetli Nakliyat Poliçesi Şartları
Nakliyat sigortası, bir yerden diğerine yapılan taşıma sırasında gerek taşıt araçlarının, gerekse taşınan malların uğrayabileceği hasarları güvence altına alır.
Diğer sigorta dallarında belirli bazı rizikolar olmasına karşılık, nakliyat sigortasında taşıt aracına ya da mallara zarar verebilecek çok çeşitli rizikolar vardır.
Nakliyat Sigortaları, genel olarak ticaret ve özellikle deniz ticareti ile yakında ilişkili bir sigortacılık dalıdır. Nakliyat sigortalarının ticaretle yakın ilişkisi ise; bu sigorta dalına uluslar arası bir nitelik kazandırmıştır. Nakliyat hasarları, birçok bakımdan, diğer sigorta dallarına ilişkin hasarlardan farklılık gösterir. Her şeyden önce koşulları ve türleri açısından bu sigorta dalı çok değişiktir; ayrıca, hasarın, hem nedeninin hem de miktarının belirlenmesi, çoğu kez, özel uzmanlık gerektirir. Nakliyat sigortasının sigortalıları, endüstri işletmeleri, ithalatçılar, ihracatçılar, nakliye işletmeleri, bankalar ve eşya gönderen gerçek kişilerdir.
Nakliyat Sigortası; para ile ölçülebilir her türlü mal veya kıymetin, bir nakil aracıyla bir yerden bir başka yere taşınması (nakledilmesi) sırasında doğabilecek çeşitli tehlikelere (rizikolara) karşı bir prim (sigorta ücreti) karşılığında güvence (teminat) altına alınmasına yönelik olarak hazırlanmıştır.
Nakliyat sigortalarını 4 bölümde incelemek mümkündür.
1. Emtea Nakliyatı sigortaları
2. Kıymet Nakliyatı sigortaları
3. Tekne ve Navlun sigortaları
4. Sorumluluk sigortaları Emtea Nakliyatı sigortaları nedir ?
Emtea Nakliyatı Sigortaları, emteanın, kara, deniz, hava ve demiryollarında taşınması sırasında meydana gelecek hasar ve kayıpları teminat altına alır.
Kıymet Nakliyatı sigortaları nedir ? Para ve kıymetli evrakın, zırhlı araçlar ile ve görevliler nezaretinde veya posta yolu ile yapılan sevkiyatında uğrayacakları hasar ve kayıplar, silahlı gasp ve soygun dahil olmak üzere teminat altına alır.
Tekne ve Navlun Sigortaları nedir?
Tekne Sigortaları : Tekne sigortalarında asıl amaç gemidir. Teknenin denizlerde, iç sularda (göl ve nehirler), limanda, marinada bağlıyken, deneme seferinde, tehlike halindeki başka bir gemiyi çekerken, yatma haricinde veya karada inşa halinde iken, sigorta ettirenin isteğine bağlı olarak bir ücret karşılığında belli rizikolara karşı sigortalanmasıdır.
Navlun Sigortaları: Denizyoluyla taşınacak bir emtea için ödenecek olan navlunun deniz rizikolarına karşı teminat altına alınmasını sağlar. Sigortalı, navlunda menfaat sahibi olan gemi donatanı, gemi kiralayıcısı, ihracatçı veya ithalatçıdır. Sorumluluk Sigortaları nelerdir?
1. Ambar yükü mali sorumluluk sigortası.
2. Marina işletmeciliği mali sorumluluk sigortası.
3. Tersane işletmeciliği mali sorumluluk sigortası.
Madde 1- İşbu poliçe ile sigorta edilmiş olan eşya, Nakliyat idarelerine tevdileri anından itibaren mürsilileyhe teslimleri zamanına kadar tevellüt edebilecek bilcümle zayiata karşı temin edilmiştir. ''Post restant'' suretiyle sevk taktirinde, muhatarat postahaneye veya şömendöfer istasyonuna muvasalattan sonra iki günden ziyade bir müddete şamil olamayacaktır. Binaenaleyh Şirket yalnız, mürsellere karşı nakliyat idarelerinin mes'uliyetini deruhte ettikleri ahvalden değil, işbu idarelerin mes'ul olamayacaklarını beyan ettikleri esbabı mücbireden ileri gelen hadisattan dahi kendisini mes'ul addeder. Ücreti munzama talep edilmeksizin, sefain bilcümle iskelelere uğramak, yol değiştirmek ve aktarma yapmak selahiyetini haizdirler.
Madde 2- Zirde tadat olunan ahvalin doğrudan doğruya veya dolayısile sebep olduğu hasarat ve kamilen veya kısmen zayiat ve masarif ve sair her türlü netayiç gerek nakti harpte gerekse vakti sulhte ve hatta herhangi bir masraf hasaratı umumiye şeklinde teslim edilmiş olsa bile sigortadan hariçtir:
a) Dahili veya harici harp, muhasebat, mukabelei bilmisil, tevkif, zabıt ve tasdik edilmiş veya tasdik edilmemiş herhangi bir hükümetin hasmane hareketleri;
b) İğtişaşat, isyan, harekatı avam, boykotaj, siyasi suikastlar, tatili işgal vukuatı ve sair her türlü hadisatı mümasile;
c) Her nevi torpil, sabih ve demirli mayınlar;
d) Masarifi tahlisiye sigortadan hariçtir.
Madde 3- Sigorta edilmiş olan mevadın tesliminde vuku bulan herhangi bir teehhür neticesinde gerek sigortalı şahsa, gerekse vekil ve mümessillerine doğrudan doğruya veya dolayısile terettüp eden herhangi bir zarar veya hasardan şirket mes'ul olmaz. Şirket kezalik sigorta edilmiş olan mevat hakkında yapılabilecek zabıt ve müsadere ve hacizden dahi mes'ul olmaz. Sigortalı şahsın veya vekil ve mümessillerinin gerek Hükümete gerekse Nakliyat İdarelerine karşı hakikatı ketmetmekten veya hilekarane veya kazip ifadatta bulunmasından dolayı nakliyat eshabı imtiyazına ve gerekse Hükümete veya sair alakadarana tediyesine mecbur olabilecekleri zarar ve ziyandan, cezai nakdilerden veya herhangi tazminattan şirket mes'ul değildir. Şirket demir yolundan başka vesaitle icra olunan nakliyatta müsellahan vuku bulan şirketten mes'ul olmaz.
Madde 4- İrsalat şu suretle yapılabilir:
1- Kıymetli mukaddereli ve kıymetli beyan edilmiş veya edilmemiş olsun taahhütlü mektup veya kıymeti Posta İdaresine beyan edilmiş zarflarla;
2- Sigorta olunan kıymetin asgari yüzde beşi beyan edilmek suretile demir yolu veya Seyrisefain Kumpanyalarına tevdi edilmiş paket veya gruplarla;
Sigorta edilen kıymetin laakal yüzde yirmi beşi nakliyatı deruhte eden Sefain İdaresine beyan edilmiş olmak şartile konşimento üzerine nakliyata dahi mezuniyet vardır.
Şirket temin edilmiş olan meblağla postaya veya nakliyatı deruhte eden İdare, Şirket ve Kumpanyalara, beyan edilmiş olan kıymet arasında mevcut olabilecek olan farktan istifade etmekten feragat eder. Her halde sigortalı eşhas mektupların, paketlerin, kutu ve grupların ambalajı ve kapatılması hakkında nakliyatı deruhte etmiş olan idarelerce mevzu nizamat ahkamına riayet etmeye mecburdurlar.
Madde 5- Beher paket, mektup veya grup kaza vukuunda münferit ve başlı başına müstakil bir sermaye teşkil eder.
Madde 6- Şirket bir paket, mektup, kutu veya grubun muhteviyatının kamilen veya kısmen zayi olmasından ancak naklini deruhte etmiş olan İdarenin mektubun, paketin, grup ve kutuların görülebilir surette cebrü ve şikest asarı göstermekte olduğunu usul ve kaidesine tevfikan ve mürsilileyh tarafından ibranın itasından evvel müşahede ve tesbit ettiği ve icabı takdirine uhdesine müterettip tazminatı tediye eylediği takdirde mes'ul olur.
Ancak sigorta sahibinin temin edilen kıymetlerin işbu poliçede mezkur olan mektup, paket, kutu veya gruplara hakikaten konulmuş olduğunu ispat etmesi lazımdır. Kıymetli mektuplarda ve naklolunan mevadın, sikleti, nakliyatı deruhte eden idare tarafından hareket ve muvasalatta muntazaman tesbit edildiği her defasında zayi olan mevada muadil bir siklet farkı bu ziya için kafi bir karine teşkil ederek ziyaı vaki şirketin uhdesine terettüp eder.
Madde 7- Sigorta edilmiş olan eşyanın kısmen veya kamilen ziyaı veya ciddi surette teehhürü takdirine sigortalı şahıs şirketi derhal ve icap ederse telgrafla keyfiyetten haberdar etmeye ve şirket nezdinde mutalebede bulunmazdan evvel nakliyat idaresi tarafından tayin edilmiş olan mühletler zarfında mutalebatı mukteziyede bulunmaya ve hal ve keyfiyetin icap ettiği veyahut şirketin talep ettigi bilcümle tedabiri tahaffuziye ve ihtiyatiyeyi ittihaz eylemeye mecburdur.
Ziya vukuu takdirinde sigortalı eşhas sevk ve irsal edilen maddenin kıymeti hakikiyesini ispat etmeye ve şirket için sigortaya ait muhaberat ve defatir ve kuyudatın teftiş ve tetkikini teshil etmeye mecburdur. Bundan mada şirket tarafından vuku bulacak talep üzerine esham ve tahvilatın seri, numara ve sairelerini muhtevi mufassal bordrolarını şirkete tevdi eylemeyi taahhüt eder.
Madde 8- Her nev'i esham ve tahvilat irsalatında Şirket sigortalı şahsı ya nakden yahut kaybolanlara aynı adette ve aynı kıymette esham ve tahvilat itası suretile, tazmin eylemek hakkını muhafaza eder.
Madde 9- Ziya vukuu takdirinde sigortalı şahıs şirkete muaveneti lazimeyi ibraz ve ledilhace gerek saliseye rücu ve gerek zayi olan esham ve tahvilat ve sairenin iptali ve bedelinin ademi tediyesi ve gerekse sigortalı mevadın tahlis ve istirdadı zımnında şahsan müdahale etmeyi taahhüt eder: Her kimden olursa olsun ahzedilmiş veya edilecek ve sigortalı şahsa veya vekil ve mümessillerine faidesi olacak her tazminat şirket tarafından tediye edilecek olan meblağdan tenzil olunur.
Madde 10- Masariften ibaret hasaratı umumiye ve hasaratı hususiye ikinci maddede zikrolunan ahval müstesna olmak üzere şirket tarafından tamamen tediye olunur. Şirket tarafından temin edilen meblağ, taahhüdatının haddülgayesidir. Binaenaleyh hiçbir halükarda şirket temin eylediği meblağın fevkinde tediyat ile mükellef tutulmaz.
Madde 11- Posta İdaresine tevdi edilmiş olan sigortalı eşyanın kamilen ziyaı takdirinde sigortalı şahıs Posta İdaresi tarafından, kendi nizamatı mucibince işbu ziya için icap eden tazminatı tediyeye hazır bulunduğuna dair ve yahut kendisine tevdi edilmiş olan maddenin kamilen zayi olduğunu sureti sarihada tastikan verilmiş resmi bir beyannameyi şirkete ibraza mecburdur. Şayet sigorta edilmiş olan eşyayı hamil vapurdan artık haber alınamamış ve işbu eşya mahalli maksuda vasıl olmamış olduğu takdirde malum olan son haberlerin tarihinden itibaren Avrupa sularındaki seferleri için iki ay ve diger sulardaki seferler için de dört ay sonra kamilen zayi ve vacibüttediye olmuş ad ve itibar olunur.
Madde 12- Şirketin uhdesine terettüp eden her zayiat bu baptaki evrakı müsbitenin tevdiinden on beş gün sonra işbu poliçanın hamiline vekaletnameye hacet olmaksızın ve hamili sigortalı şahsın bilcümle hukukuna ikame eden bir vesika ve sigortalı eşyanın mülkiyetini müsbet evrakın tevdü mukabilinde tesviye olunur.
Madde 13- Bu baptaki ahkamı kanuniye hilafına olarak sureti mahsusada tekarrür eden şart mucibince hasar ve ziyanın veya zayiatın taayyün veya tahakkukun tarihinden itibaren altı ay zarfında şirket tarafından kabul ve is'af edilmeyen müddeiyat ve mutalebat sakıt olacaktır. Meğer ki işbu müddetin inkizasından evvel sigorta sahibi tarafından mehakimi aidesi nezdinde tediyatın talebi zımnında şirket aleyhine bir dava ikame edilmiş olsun. Müddeti mezkurenin inkizasında hiçbir dava mesmu olmayacak ve sigorta sahibi işbu sigorta senedinin kendi lehine olarak tevlit ettiği hukuk ve imandan feragatle şirketin zimmetini mutlak surette ibra ve iskat eylemiş ad ve itibar edilecektir.
Madde 14- Muhatarayı, hakikatı halden başka bir surette takdire sebep olan her türlü ketim veya ifadatı kazibe, sigorta için ita olunan malumatta ve yahut ziyanın tediyesini temin zımnındaki her türlü tesniat, şirketi sigortalı şahsın zarar ve hasarını tazmin etmek mecburiyetinden tahlis eder ve binnetice poliçanın fesh ve iptalini mucip olur. | 