Eğitim Bilimine Giriş Ders Notları: Eğitimin Hukuki Temelleri
- EĞİTİMİN HUKUKSAL TEMELLERİ
Hukuk Nedir? Hukuk kelimesi Arapça "hak" kökünden gelir ve hak kelimesinin çoğulu olarak bilinmektedir. Türk Dil Kurumu'na göre hukuk kelimesi, "Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütünüdür".
Bilimsel bir disiplin olarak hukuk, kendi içinde temel olarak ikiye ayrılır. Genel olarak hukukun kişiler arası ilişkileri konu alan kısmına Özel Hukuk, kişiler ile devlet veya devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Kamu Hukuku adı verilir.
Bu ayırım roma hukukundan kalma bir ayrımdır. Medeni Hukuk, Ticaret Hukuku, Devletler Özel Hukuku, Anayasa Hukuku, Ceza Hukuku vs. hukukun başlıca alt dallarıdır.
Eğitim hukuku: Eğitim ve hukuk arasındaki ilişkileri eğitim hukuku düzenler. Eğitim hukuku, aileden başlayarak, okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, yükseköğretim ve yaygın eğitim kurumlarında yapılan eğitim ve öğretimi düzenleyen kurallardan oluşur. Bir ülkede eğitimde devletin ve bireylerin uyması, uygulaması gereken kurallara eğitim hukuku denir.
Eğitim hakkı: “Bireylerin doğuştan ve salt insan olmalarından dolayı sahip oldukları ve diledikleri eğitimi alabileceklerini ifade eden insan hakkı” olarak tanımlanabilir.
- HUKUK KURALLARININ ÖZELLİKLERİ VE İŞLEVLERİ
Hukuk kuralları toplumsal düzeni sağlamak için insanların birbirleriyle ve devletle olan ilişkilerini düzenleyen kurallar bütünüdür. Hukuk kurallarını diğer toplumsal kurallardan ayıran tarafı maddi yaptırım ve otorite gücüne sahip olmasıdır. Hukuk kurallarının temel özellikleri ise aşağıdaki gibi sıralanmaktadır (Erkılıç, 2007, akt. Kılıç, 2009; s.44; Akdeniz, s:87-88).
a) Hukuk kuralları emredici ve yaptırım gücüne sahiptir.
b) Hukuk kuralları genel, soyut ve nesneldir.
c) Hukuk kuralları, dışa vurulmuş etkinlik ve ilişkileri konu edinir.
Hukukun işlevleri ise;
a) Toplumsal dirlik ve düzeni sağlama,
b) Toplumsal adaleti gerçekleştirme,
c) Toplum ihtiyaçlarını karşılama,
d) Sosyo-ekonomik ve siyasal düzeni meşrulaştırma,
Dokümanın Tamamı için: Tıklayın!
|