Ezoterizm Hakkında Bilgi

Ezoterizm, bir konu hakkında oldukça derin bilgilerin ya da konuyla ilgili sırların, yine aynı konu ile ilgili yeterli düzeyde bilgiye sahip olmayanlardan saklanması ve gizlenmesi anlamına gelen bir akımdır. Bu akımda, konusunda üstad bir kişi tarafından, yalnızca yeterli kişilere, “inisiyasyon” aracılığı ile öğretilme durumudur. Herhangi bir din sınıfına ya da inanç çeşidine dahil olmayan ezoterizm, daha çok ezoterizm ile ilgili ya da ezoterizme dair biçimlerinde kullanılmaktadır.

Ezoterizm, farklı kaynaklarda “içe yönelik anlam ve ileti” manasında da kullanılmaktadır. Temel anlamda ise, belirli kişilerce yoğun şekilde içselleştirilen ve bilginin yayılması açısından sınırlandırılmış felsefi öğretilerdir. İşte bu öğretiler, herkes tarafından bilinmesi gereken ya da bilinen egzoterik (dışa dönük anlam / ileti) öğretiler değildir. Zaten fark da buradan gelmektedir. Ezoterizm öğretileri, egzoterizmden farklı olarak, bilginin ya da öğretilerin yayılmasının tam tersi şekilde, belirli kişilerin bazı aşamalardan geçmek sureti ile, bu felsefi temaları bilmeye hak kazandığı öğretilerdir.

İçsel ve tinsel farkındalığa neden olması ile birlikte mistisizm ile eş anlamlı tutulan ezoterizm, pek çok farklı ve geniş bakış açısı ile bu anlamda bambaşka bir alanı temsil etmektedir.

Kelimenin kökeni, eski Yunanca’da “iç, içsel” anlamında kullanılan “esoterikos” sözcüğünden gelmektedir. Bir başka önerme ise, “görüyorum, içsel olan, gizli olan” anlamlarında kullanılan “eisotheo” sözcüğünden türetildiği ile ilgilidir. Yukarıda da belirtildiği üzere, karşıt anlamlı kavramın ismi ise, “egzoterizm”dir.

Ezoterizm akımına göre, akımın temelini oluşturan ezoterik bilgiler, yani derin bilgiler ve sırlar, herkese açıklanmamalıdır. Bu bilgiler ve sırlar, sadece belli eğitimlerden geçerek o bilgileri almaya hak kazanan, hatta o bilgilere layık olan kişilere açıklanmalıdır. Hatta, tüm bilgiler hepsi birden de değil, belirli bir zaman içinde ve kademe kademe açıklanmalıdır. Buradaki ana amaç ise, değerinin ve anlamının anlaşılamayacağı bilgilerin kimseye verilmemesi gerektiği ile birlikte; aynı zamanda da kimseye kaldıramayacağı ve taşıyamayacağı bilgilerin verilmemesi durumlarıdır. Çünkü taşınamayan bilgi, kişiye hem yarar sağlamayacak, üstüne bir de zarar getirebilecek potansiyelde olacaktır.

Ezoterizm içindeki aktarılacak olan bilgiler, belirli semboller ve alegoriler aracılığı ile aktarılmaktadır. Sembolizm, bu anlamda ezoterizmde büyük bir yer tutmaktadır. Aşama aşama verilen önemli bilgiler, sembollerin birbirini takip etmesi ile gerçekleştirilir.

Ezoterizm hakkındaki en büyük yanılgı ise, genel olarak mistisizm ile karıştırılması sebebiyle, bu akımın dinsel alana sokulmasıdır. Ancak ezoterizm, din olmadığı ve herhangi bir dinin çekirdeğini oluşturmadığı gibi, bu alandan tamamen bağımsızdır. Sadece, dinlerin çeşitli akımlardan etkilenmesi ya da dönem dönem bu akımlar ışığında yorumlanması sebebi ile bu alanda bir dirsek temasının olduğu söylenebilmektedir.