ŞEVKET BULUT

Hikayeci. Kilis’te doğdu. Adana Yapı Enstitüsü ile Erzu­rum Tekniker Okulu’nu bitirdi (1959). Kahramanmaraş Ba­yındırlık Müdürlüğü’nde inşaat teknikeridir.
Sanat hayâtına şiir denemeleri ile başladı. Bu şiirler uzun yıllar mahallî gazete ve dergilerde çıktı. Daha sonra hikâ­yeye yöneldi. Hikâyeleri Hareket ve Hisar dergilerinde yayımlandı. Bulut, Anadolu halkının acılarını, dertlerini, zor­luklara karşı direnme güçlerini, inançlarını, gelenek ve gö­reneklerini anlatır. Anadolu gerçekçiliğini anlatan hikâyecilerimizdendir. Bâzı hikâyelerinde şive taklitleri fazla yer tu­tar. Halk hikâyelerinin üslûbundan faydalanmıştır. Rahat bir anlatımı vardır.

Hikâye kitapları:

 1. Alkarısı (1971), 2. Sarı Arabalar (1974), 3. Dilek Çınarı (1975).

TARIK BUĞRA

Hikâye ve roman yazarı. Akşehir’de doğdu. İlk ve ortaoku­lu Akşehir’de, liseyi Konya’da okudu (1936). İstanbul Üni­versitesi Tıp, Hukuk ve Edebiyat fakültelerine devam ettiy­se de tamamlamadı. Akşehir’de Nasreddin Hoca gazetesini çıkararak gazeteciliğe başladı (1947). İstanbul’da Milliyet (1952-1956), Yeni İstanbul (1960-1966), Yol (1968) ve Tercüman gazetelerinde fıkra yazarlığı yaptı. Hâlen Tercüman <\n zetesinde fıkra yazarı olarak çalışmaktadır.
Günümüzün en usta roman ve hikâye yazarıdır. 1941) 1955 villan arasında cok savıda hikâye vazmtş, bu eserleni” insanın bunalımlarını dile getirmiştir. AncaK du yazılarda dam sonraki yazarlarda görülen Türk milletinin dinî ve millîde ğerleri hafife alma yolu asla tutulmamıştır.

Cumhuriyet gazetesi tarafından açılan Hikâye Yarışması’nda (1948) aldıflı ikincilik derecesi ile aynı yıllarda Çınaraltı dergisinde neş rettiği hikâyeleri ile dikkat çekmiş, bilahare roman yazmaya başlamıştır. Küçük Ağa adlı büyük romanı ile usta bir ro mancı olduğu anlaşılmıştır. Tiyatro edebiyatı ile ilgili eser leri ile fıkraları da vardır. Yaşayan Türkçe ile yazılan hikâyt ve romanları günümüzün en sevilen eserleri olmuştur.

Hikayeleri:

1. Oğlumuz (1949), 2. Yarın Diye Bir Şey Yok­tur (1952), 3. İki Uyku Arasında (1954), 4. Hikâyeler (1964, 1969,1974).

Romanları:

1. Yalnızların Romanı (Çınaraltı def> gisinde neşredildi, 1948), 2. Siyah Kehribar (1955), 3. Küçük Ağa (1964, 1979, 1983), 4. Küçük Ağa Ankara’da (196$ 1975), 5. İbiş’in Rüyası (TRT Roman Başarı Mükâfatı aldı, 1970; yazar tarafından oyun hâline getirildi, Devlet Tiyatro» su’nda oynandı 1972, 1985), 6. Firavun İmam (1976, Türkiye Millî Kültür Vakfı 1978 armağanını aldı), 7. Döne meç t»’ (1978), 8. Gençliğim Eyvah (1979), 9. Yağmur Beklerken (1981). Fıkralarından seçmeler: Gençlik Türküsü (1964). Pil ve edebiyat üzerine yazılar: Düşman Kazanmak Sanatı (1979). Seyahat yazıları: Gagaringrad (Moskova notlan, 1962).

Tiyatro eserleri:

 1. Ayakta Durmak İstiyorum (1966), 2. Dört Yumruk, 3. Yüzlerce Çiçek Birden Açtı, 4. İbiş’in Rüya­sı. Tefrika hâlindeki romanları: Aşk Esirleri, Şehir Uyurken, Yanıyor Mu Yeşil Köşkün Lâmbası?, Ölü Nokta, Sonradan Ya­şamak, Abaza Paşanın Rüyası.

KEMAL BİLBAŞAR

Hikâye ve roman yazan. Çanakkale’de doğdu. Edirne Öğ­retmen Okulu (1929) ile Gazi Eğitim Enstitüsü Tarih Bölü-mü’nü bitirdi (1935). 1937′den emekli olduğu 1961 yılına ka­dar izmir Karataş Ortaokulu’nda tarih öğretmenliği yaptt.
Günümüz hikâye ve romancılanndandır. İlk hikâyesini 1937′de yazdı. Aramak, Yurt ve Dünyâ, Yürüyüş ve Yeditepe dergilerinde hikâyelerini yayımladı. Hikâye ve romanlarının konularını Anadolu halkının inanç, gelenek, töre ve âdetle­rinden alır. Olayları daha çok Batı Anadolu’da geçer. Refik Halit ile başlayan memleket hikâyeciliğini devam ettirmiş­tir. Makine tarımının köy hayâtında doğurduğu bâzı terslik­leri, yerli tasvirlerle besleyerek anlatır.

Hikâye kitapları:

 1. Anadolu’dan Hikâyeler (1939), 2. Ce­vizli Bahçe (1941), 3. Pazarlık (1944), 4. Pembe Kurt (1953), 5. Üç Buutlu Hikâyeler (1956,1961), 6. Irgatların Öfkesi (1971).

Romanları:

 1. Denizin Çağırışı (1943,1972), 2. Ay Tutulduğu Gece (1961,1970), 3. Cemo (1966,1963 TDK Roman Ödülü), 4. Memo (2 cilt, 1968-1969), 5. Yeşil Gölge (1970), 6. Yonca Kız (Çocuk romanı, 1971), 7. Başka Olur Ağaların Düğünü (1972), 8. Kölelik Dönemeci (1977), 9. Bedaş (1980), 10. Züh-re Ninem (1981). [Cemo romanı ile TDK 1967 Roman Mükâ­fatı aldı. Türk Dili, Aralık-1967

VÜSAT O. BENER

Hikaye yazarı. Samsun’da doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nl bitirdi. Ticâret Bakanlığı’nda raportör­lük, Karayolları Genel Müdürlüğü’nde hukuk müşavirliği yaptı. Yeni İstanbul gazetesinin New York Herald Tribüne gaze­tesi ile birlikte düzenlediği Hikâye Yanşması’nda “Dost” isimli hikâyesi ile üçüncülük kazandı (10 Ağustos 1950). Se­çilmiş Hikâyeler (1951-1952) ve Varlık (1952-1955) dergile­rinde yayımladığı hikâyeleri ile tanındı. Sosyal ve ferdî olay­ları mücerret hâle getirip anlatma gayretleri ile çağdaşı olan hikayecilerden ayrılır.
Eserleri: 1. Dost (Hikâyeler, 1952), 2. Ya şama s iz (Hikâye­ler, 1957), 3. Ihlamur Ağacı (1962, Tiyatro eseri, TDK. 1962 Tiyatro Mükafatı aldı), 4. İpin Ucu (Tiyatro eseri).

ŞÜKUFE NİHAL BAŞAR

 (1896-24.IX.1973)
Şâir, yazar. İstanbul’da doğdu. Çocukluğu babasının gö­revi sebebiyle Anadolu’nun çeşitli şehirlerinde geçti. Lise öğrenimini istanbul’da tamamladı. İnas Dârülfünûnu’nda (kadınlara mahsus yüksekokul) öğrenci iken Midhat Sâdul-lah Sander ile evlendi. Sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü’nü bitirdi (1919). İstanbul’un çeşitli liselerinde tarih, coğrafya ve edebiyat dersleri verdi. Mütâreke yıllarında Müdâfâa-i Hukuk Cemiyeti’nde fitlen çalıştı. Türk Kadınlar Birliği’nin kurucularındandır. 1953′te öğretmenlikten emekliye ayrıldı. İstanbul’da öldü. Rumeli­hisarı Âşiyan Mezarlığı’nda gömülüdür.
Cumhuriyet devri kadın şâir ve yazarlarındandır, ilk şiirle­rinde aruz veznini kullanan şâir, Millî Edebiyat akımını be­nimseyince hece veznine döndü. Şiirlerinde romantik duy­guları, hikâye ve romanlarında da toplum meselelerini, ka­dınların problemlerini işledi. Eserlerinin bir kısmı Aydabir, Şâir, Nedim, Güneş, Çınaraltı, Şadırvan gibi dergilerde yayımlandı.

Şiir kitapları:

1. Yıldızlar ve Gölgeler (1919), 2. Hazan Rüz­gârları (1928), 3. Gayya (1930), 4. Su (1933), 5. Şile Yollan (1935), 6. Sabah Kuşları (1943), 7. Yerden Göğe (1960).

Romanları:

 1. Renksiz Istırap (1928), 2. Yakut Kayalar (1931), 3. Çöl Güneşi (1933), 4. Yalnız Dönüyorum (1938), 5. Domaniç Dağlarının Yolcusu (1946), 6. Çölde Sabah Oluyor (1951).

Di­ğer eserleri:

1. Tevekkülün Cezası (Hikâyeler, 1928), 2. Fin­landiya (Gezi nottan, 1935). Şiirlerinden seçmeler: Şükûfe Nİhâl- Şiirler (1975).

İSMAİL HAKKI BALTACIOĞLU

 (1889-1978)
Yazar. İstanbul’da doğdu. Vefa idâdîsi’ni (1903), istanbul Üniversitesi Tabiîye Bölümü’nü (1908) bitirdi, pârü’l-’ muallimîn’de hat ve pedagoji dersleri verdi. İstanbul Üniver-sitesi’nde (1913-1933) pedagoji profesörlüğü, dekanlık ve rektörlük yaptı. Ankara, Dil ve Tarİh-Coğ rafya Fakültesi’nde profesörlük (1939-1942) yaptı. Afyon ve Kırşehir’den de mil­letvekili seçildi (1942, 1946). Ankara’da öldü.
Cumhuriyet devri yazarlarındandır. Sosyoloji, psikoloji, sanat, eğitim ve felsefe alanlarında 100′e yakın eser ve in­celemeleri, deneme ve fıkra türünde yazıları davardır. Hikâ­ye, tiyatro eseri ve roman yazarlarındandır.

Hikâye ve romanları:

1. Yalnızlar (Hikâye, 1942), 2. Batak (Roman, 1942).

Tiyatro eserleri:

1. İnanmak (1939), 2. Salt Çelebi (1939), 3. Hayvanlar (1939), 4. Akıl Taciri (1940), 5. Ka­fa Tamircisi (1940), 6. Andaval Palas (1940), 7. Kütük (1946), 8. Dolap Beygiri (1949), 9. Karagöz Ankara’da (1949), 10. Kü­çük Şehit (1961). Yeni Adam dergisi (aylık, ilk sayısı 1 Ocak 1934′te)de Baltacıoğlu’nun eseridir.

Felsefe kitapları:

1. Kal­bin Gözü (1922), 2. Rousseau’nun Terbiye Felsefesi (1925), 3. Felsefe (1938),

Sosyoloji kitapları:

1. Maarifte Siyâset (1918), 2. Târih ve Terbiye (1933), 3. Türk’e doğru. 4. Batı’ya Doğru (1943), 5. Ziya Gökalp (1966)

Estetiğe dâir eserleri:

1. Demok­rasi ve Sanat (1931), 2. Sanat (1934), 3. Tiyatro (1941), 4. Kara–göz Tekniği ve Estetik (1942), 5. Türkler’de Yazı Sanatı (1958).

Dinî eserleri: 1. Kur’ân Tercümesi (1957), 2. Büyük Tefsir (1961).

Pedagoji İle ilgili eserleri de vardır. Sanatkârın hayatı, eserleri ve felsefesi içİnSabri Kolçak’ın neşrettiği Prof. Ismail Hakkı Baltacıoğlu (Izmir, 1968) adlı esere bakılmalıdır.]

KERİME NADİR AZRAK

Romancı. İstanbul’da doğdu. Nadir Azrak’ın kızıdır. Saint Josep Fransız Kız Lisesi’ni bitirdi. Avrıca özel dersler de al­dı.
Sanat hayâtına Servet-i Fünûn, Uyanış ve Yarımay dergi­lerinde yayımladığı şiir ve hikâyeler ile başladı. Bâzı yazıları da Aydabir, Yedigün ve Hayat gibi mecmualarda çıkmıştır. Kerime Nâdir, daha çok romanları ile tanınmıştır. Sayıları kırka yaklaşan bu romanlar defalarca basılmış, bir kısmı da film senaryosu haline getirilerek sinemaya kazandırılmıştır. Romanlarının konularının temelini karşılık görmeyen veya kavuşma olmayan aşklar teşkil eder. HalkTürkçesİneyakm bir dil ile yazılan bu eserler halk tarafından çok sevilmiş ve okunmuştur.
Romanları:

1. Yeşil Işıklar (1937), 2. Hıçkırık (1938), 3. Gü­nah Bende Mi? (1939), 4. Seven Ne Yapmaz? (1940), 5. Sa­manyolu (1941), 6. Yeşil Işıklar (1941), 7. Funda (İlk baskı ta­rihsizdir), 8. Gelinlik Kız (1943), 9. Aşka Tövbe (1945), 10. Uy­kusuz Geceler (1945), 11. Balayı (1946), 12. Kahkaha (1946), 13. Solan Ümit (ilk baskı tarihsizdir), 14. Ormandan Yaprak­lar (1948), 15. Aşk Rüyası (1949), 16. Posta Güvercini (1950), 17. Ruh Gurbetinde (1953), 18. Pervane (1955), 19. Esir Kuş (1957), ?0 Kırık Hayat (1957), 21. Sonbahar (1958), 22. Aşk Bekliyor (1959), 23. Gümüş Selvi (1960), 24. Karar Gecesi (1973), Hikâye: Mücrim (1943).

REŞAT ENİS AYGEN

Romancı. İstanbul’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Ana-dolu”da (Fethiye, Muğla, Burdur, Antalya, Çanakkale), lise tahsilini de İstanbul’da yaptı. İstanbul Yüksek Ticaret Mek-tebi’nde okurken eğitimini yarıda bırakıp gazeteciliğe başla­dı (1930). Çeşitli gazetelerde, muhabir sekreter, yazt işleri müdürü olarak görev aidi- Anadolu Ajansı İstanbul Bürosu’n-da memur iken 1968′de emekli oldu.
Adlî muhabirlik yaparken edindiği izlenimlerini hikâveler hâline getirerek Kılıcımı Sürüyorum adı altında neşretti (1930). Bu kitapta ayrıca Kurtuluş Savaşı hikâyeleri de vardır. Reşat Enis daha çok romanları ile tanınmıştır. Bu eser lerde İstanbul’un kenar mahalleleri, gecekonduları, Beyoğ­lu ve Galata’nın fuhuş ve sefahat âlemleri realist bir biçim­de anlatılır. İyi bir gözlemcidir. Olaylar arasında bağların gevşekliği, kahramanlarını iyi işleyemeyişi tasvire fazla yer vermesi gibi kusurlarından dolayı ikinci sınıf bir sanatkâr olmuştur. Son romanlarında Anadolu insanının problemleri İle işçi meselelerini işlemiştir.

Romanları:

 1. Kanun Namına (1932), 2. Gonk Vurdu (1933), 3. Gece Konuştu (1935), 4. Afrodit Buhurdanında Bir Kadın (1937), 5. Toprak Kokusu (1944), 6, Ekmek Kavgamız (1947), 7. Ağlama Duvarı (1949), 8. Yolgeçen Hanı (1951), 9. Despot (1957), 10. Sarı İt (1968).

Hikâye kitabı: Kılıcımı Sürüyorum (1930

BEHZAT AY

Roman ve hikâye yazarı. Mersin’in Arslanköyü’nde doğdu. Düziçı Köy Enstitüsü ile Gazi Eğitim Enstitüsü Pedagoji Bölümü’nü bitirdi (1970). İlkokul öğretmenliği ve ilköğretim müfettişliği yaptı.
1953 yılından beri çeşitli dergi ve gazetelerde röportaj ve gezi notları yayınlanmaktadır. Eserlerinde, şehir hayâtına uymakta güçlük çeken köylü tipleri ile şehir hayâtına öze­nen köylüleri ve onların problemlerini anlatır. Günümüz ya­zarlarından olup gezi notları, hikâye ve romanları vardır.

Romanları:

 1. Dor Alf (1966), 2. Sis İçinde (1973), 3. Sürgün (1975).

Hikâye kitabı: Başkanın Ankara Dönüşü (1961).

Gezi notları:. Köyden Geliyorum (1961), 2. Gün Doğuşu (1970).

SELAHATTİN ENİS ATABEYOĞLU

 (1892-1942)
Roman ve hikayeci. Antalya’da doğdu. Gürcistan Atabek hanedanı soyundan Jandarma Albayı Ahmed Enis Bey’in oğludur. Babasının görevi sebebiyle, çocukluk yılları Ana­dolu’nun çeşitli şehirlerinde geçti. Hukuk Fakültesi’nde öğ­renci iken I. Dünya Savaşı çıkınca eğitimini yarıda bırakıp yedeksubay olarak savaşa katıldı. Ayan Meclisi kâtipliği Denizyolları müfettişliği, yazı işleri ve yayın şefliği yaptı. İs­tanbul’da öidü. Feriköy Mezarlığı’na gömüldü.
Yazı hayâtına Rübab dergisinde başladı (1912). 1928′den sonra edebî çalışmaları görülmedi. Eserlerinde I. Dünya Sa­vaşı -ve Mütâreke yıllarının yozlaşmış istanbul çevrelerini anlatır. Naturalist Özellik arzeden bu roman ve hikâyeler açık saçık ve ahlâka aykırı bulunduğu için kütüphanelere sokulmadı. Bir kısmı da yayınlanmadığı için kayboldu.
Romanları:

1. Neriman (1912), 2. Zâniyeler (1924), 3. Sara (1926), 4. Cehennem Yolcuları (1926), 5. Orta Malı (Son Saat’-te tefrika 1925-26), 6. Ayarı Bozuklar (Aynı gazetede tefrika, 1926), 7. Endam Aynası (Aynı gazetede, 1927), 8. Mahalle (Vakit gazetesinde).

Hikâyeleri:

1. Bataklık Çiçeği (1924), 2. Çeşitli dergi ve gazetelerdeki hikâyeleri (1918-1928).