Yapay zeka Nedir? Nerelerde Kullanılır?
Yapay zekanın meydana getirilmesi aşamasında; sesleri tanıma, öğrenme, planlayabilme ve sorunu çözüme ulaştırma gibi önemli katmanlar yer almaktadır. Bazı geliştirilen yapay zeka örnekleri bu katmanların biri ve birkaçı üzerinde oldukça büyük başarı elde etmiştir. Apple’ın iOS ve Mac cihazlarında kullanmak üzere geliştirdiği Siri, kullanıcıların sesini tanılayabilir ve isteklerine bazı pratik çözümler üretebilmektedir. Elbette şuana dek geliştirilen yapay zeka örneklerinin hiçbiri bilim kurgu filmlerinde olduğu gibi gerçek insan tepkilerini verebilecek ölçüde gelişmemiştir. Günümüz teknolojisiyle üretilen yapay zekalar yalnızca insanlar tarafından öğretilenleri meydana getirebilen kısıtlı yapay zekalardır.
Yapay Zeka Nasıl Oluşturulur?
Yapay zeka, yüksek teknolojiye sahip cihazlar ve uzman bilgisayar bilimcileri tarafından sürdürülen uzun çalışmalar sonrasında meydana getirilir. Öncelikle yapay zekanın hangi alanda kullanılacağı belirlenir. Daha sonra bu alandaki ihtiyaca özel, çözüm üretilebilecek nitelikte yapay zeka kodlama çalışmaları gerçekleştirilir. Her yapay zeka için farklı yollar izlenecek olsa dahi temelde yapay zeka için takip edilen işlem prensibi aynıdır.
Yapay zeka, insanlar tarafından verilen durumlara cevap üretebilmesi için tasarlanır. Örneğin yapay zeka kodlanırken bir bağlaç yardımıyla ona seçim yapma şansı sunulabilir. Bir yapay zeka kodlanırken ona X cümlesi karşısına geldiğinde Y cevabını vermesi öğretilir. Bu sayede yapay zekaya her X sunulduğunda yapay zeka Y’yi kullanıcılara sunar. Elbette yapay zeka meydana getirilirken bizim örneğimizde sunduğumuz basit bir X ve Y’den çok daha fazlası kullanılır. Yine de temel olarak esas alacak olursak bir yapay zekanın bundan ibaret olduğunu söyleyebiliriz.
Yapay zekaların meydana getirilmesi aşamasında bir de faydalanılan katmanlar bulunur. Bu katmanlar;
- Bilgi
- Nedenlendirme
- Sorun çözme
- Algılama
- Öğrenme
- Planlama
gibi katmanlardır. Bir yapay zekanın varlığından söz edebilmemiz için en azından yukarıdaki katmanlardan ikisine yanıt vermesi, yapay zekanın pratik olarak kullanılabilmesi için yeterlidir. Yapay zeka sadece birine sahip olursa pratik olarak insanlığa pek bir faydası dokunmayabilir. Misal, bilgiye sahip olmayan bir yapay zeka sorun çözemez veya planlama yapamaz. Ya da algılama yapmayan bir makine öğrenemez, planlayamaz ve sorunu nedenlendirip, çözümleyemez.
Yapay Zeka Nerelerde Kullanılır?
Yapay zeka, ilk geliştirilme aşamasında sadece laboratuvarlarda test için kullanılıyordu ancak günümüzde yapay zeka bilimden günlük kullanıma kadar daha sayamayacağımız pek çok alanda kullanılıyor.
Yapay Zekanın bu ölçüde yaygınlaşmasınınsa iki büyük nedeni var. Bunlardan ilki ticari açıdan yapay zekanın çok karlı olması ve insan faktörünü ortadan kaldırdığı için maliyeti düşürmesidir. İkincisi nedeniyse yapay zeka ve bilgisayar teknolojisi konusunda insanlığın eriştiği bilgi ve olanaklardır. Bugün yapay zekayı kullandığımız başlıca alanlara şu şekilde örnek verebiliriz;
- Sanal Asistanlar: Apple’ın kullandığı Siri, Google’ın kullandığı Now ve Microsoft tarafından kullanılan Cortana gibi kişisel sanal asistanlar artık hemen hepimizin kullandığı başlıca yapay zekaya sahip sanal asistanlardır.
- Oyunlar: Bilgisayar ve konsollar için geliştirilen oyunlar da yapay zekanın en çok tercih edildiği bir diğer alandır. Örneğin Far Cry ve Call of Duty gibi oyunların yeni sürümlerinde oldukça üstün yapay zekaya sahip oyun botları yer alır. Bu oyun botları birçok kriteri göz önünde bulundurarak hamlelerine karar verebilir ve kullanıcıların karşısında güçlü birer rakibe dönüşebilir.
- Akıllı Arabalar: Google’ın başı çektiği ve Tesla ikinci olmak üzere birçok markanın geliştirdiği sürücüsüz araba modelleri de ileri seviye gelişmiş yapay zekaya sahiptir. Yol durumunu ve trafik durumunu göz önünde bulunduran bu araçlar henüz istenen seviyede gelişmiş olmasa dahi ilerleyen yıllarda insanların araba kullanma sorununu tamamen ortadan kaldırabilir.
- Satın Alma Tahmincileri: Google AdSense ve Amazon gibi birçok şirketin kullandığı yapay zeka sayesinde bilgisayar kullanıcılarının daha önce yaptığı aramalar göz önünde bulundurularak isabetli satış önerilerinde bulunulabilir. Bu sistem aynı zamanda internet reklamlarında da kullanılmaktadır.
- Dolandırıcılığı Önleme: Gelişmiş Antivirüs yazılımları ve Google gibi büyük arama motorlarının büyük çoğunluğu kullanıcıları aldatacak ve yanıltıcı içeriğe sahip olan sayfaları filtreleyebilmekte ve bunları kullanıcılar için internet ortamından uzaklaştırabilmektedir. Örneğin Google arama motoru, dolandırıcılık için açılan bir web sitesini çok kısa sürede saptayarak saf dışı bırakabilir.
- Sohbet ve Destek Botları: Kullanıcıların ihtiyacına 7 gün ve 24 saat boyunca cevap vermek için geliştirilen bu botlar sizinle yazılı olarak sohbet edip, istediğiniz alandan bilgi sunabilmektedirler. Henüz bu tip botlar konusunda istenen verim yüksek ölçüde edilemiyor olmasına karşın bu konuda Facebook’un yaptığı atılımlar insanı yapay zekanın işleyişi karşısında hayrete düşürebiliyor.
- Güvenlik Sistemleri: Yalnızca tanımlanan kimlik, ses veya yüz ile giriş yapmaya izin verme yetkisine sahip olan güvenlik sistemleri de yapay zekanın kullanıldığı en etkileyici alanlardan biridir. İnsanlar bu tür protokolleri meydana getirirken sıkılırken, makineler hemen sıkılmıyor hem de taviz vermeksizin güvenliği sağlıyor. Ayrıca makineler sosyal mühendislik saldırılarıyla da ele geçirilemiyor.
- Müzik ve Seyir Öneri Robotları: Spotify gibi popüler müzik servisleri de bazen yapay zekadan faydalanabiliyor. Örneğin Spotify, sizin dinlediğiniz sanatçılar ve şarkı tiplerini göz önünde bulundurarak size özel ve beğenebileceğiniz yeni şarkılar önerebiliyor.
- Akıllı Ev Sistemleri: Akıllı ev sistemleri konusunda da artık yavaş yavaş yapay zekaya doğru adım atılıyor. Akıllı ev sistemi dışarıdaki hava ile evinizin içerisindeki havayı karşılaştırarak ısıtma veya soğutma sistemini manuel olarak ayarlayıp tasarruf yapmanıza yardımcı olabiliyor.
Tüm bunların dışında da yapay zekanın kullanıldığı daha birçok alan mevcuttur. Lakin bunlar hem en çok bilinenleri hem de günlük hayatımızın içerisinde pratik olarak kullandığımız yapay zeka çözümleridir.
kaynak: wmaraci.com | 