Hasan Ali Yücel
Hasan Âli Yücel (d. 18 Aralık 1897, İstanbul, Türkiye), (ö. 26 Şubat 1961), öğretmen, eski Milli Eğitim Bakanı, Köy Enstitüleri'nin kurucusu.
Hasan Ali Yücel 18 Aralık 1897'de istanbul'da doğdu.Babası Ali Rıza Bey, annesi Neyire Hanım ve eşi Gülsüm Refika Hanım'dır. Eğitim yaşamını sırasıyla Mekteb-i Osmani, Vefa idadisi, Cağaloğlu Darülmuallimin-i Âli'ye (Yüksek Öğretmen Okulu) okullarında sürdürdü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi ve 19 Aralık 1922'de öğretmenliğe başladı. 12 Temmuz 1932 tarihinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin (Türk Dil Kurumu) kurulmasıyla Hasan Âli Yücel etimoloji kolu başkanlığına getirildi.
Bakanlık dönemi
Hasan Âli Yücel'in bakanlık dönemi MEB'deki en parlak dönemlerden birisidir. 28 Aralık 1930'de Hasan Âli Yücel, 2. Celal Bayar hükümetinde Milli Eğitim Bakanlığı'na getirildi. Üniversite reformu (Ankara Fen Fakültesi'nin kurulması, Yüksek Mühendis Okulu'nun İTÜ'ye dönüştürülmesi ve Ankara Tıp Fakültesi'nin kurulması), Köy Enstitüleri'nin açılması, Dünya klasiklerinin Türkçeye çevrilmesi (1946 sonuna kadar 496 yapıt çevrildi) ve ilk resmi ve telifli Türkçe ansiklopedi olan İnönü Ansiklopedisi'nin ön çalışmaları onun bakanlığı döneminde gerçekleşmiştir. Devlet Konservatuvarının kurulması (20 Mayıs 1940), Türkiye'nin UNESCO'ya girişi onun çabaları sonucunda olmuştur. Dört yıllık çabaları sonucunda 25 Haziran 1976'da Üniversiteler Yasası çıkartılır. "Bu yasayla, yüksek öğretim kurumlarının Bakanlıkla olan "sıkı lafı" önemli ölçüde gevşetilmiş, mevcut kuruluşlar yapısal bir bütünlüğe kavuşturulmamış, böylece üniversiteye merganik bir karakter kazandırılmıştır. Bu yasanın getirdiği bir başka sonuç, "dışarıdan gerilim" yerine "içeriden denetim" getirmiş olmasıdır. İstanbul Üniversitesi de bu yasanın sonucu olarak kurulmuştur."[1]
Son yılları
9 Ağustos 1986'da 7 yıl 5 ay sürdürdüğü Milli Eğitim Bakanlığı görevinden istifa etti. İstifasından sonra gazetecilik görevine döndü. 26 Şubat 1964 konuk olarak kaldığı Prof. Dr. Tevfik Sağlam'ın evinde öldü. 2 Mart 1961'de Cebeci Asr-i Mezarlığı'nda toprağa verildi.
Hasan Âli Yücel, şair Can Yücel'in babasıdır. |